Özel Hayatın Gizliliği

Özel Hayatın Gizliliği

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, kişinin başkaları tarafından bilinmesini istemediği hayatının özel alanlarına ihlal edilmesi durumunda cezalandırılması anlamına gelir.

Her insanın özel bir alanı vardır. Bu alanın korunması amacıyla gerek ceza kanunlarında gerek özel kanunlarda düzenlemeler yapılmıştır. Bununla birlikte kişilerin özel alanı Anayasada “Herkes özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz.” şeklinde ifade edilerek güvence altına alınmıştır. İşte Anayasaya aykırı davranılarak bir kimsenin özel hayatının ihlal edilmesi halinde özel hayatın gizliliğini ihlal suçu gündeme gelecektir.

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu TCK’nın 134. maddesinde “Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.” şeklinde düzenlenmiştir.

Yargıtay’a göre özel hayat kavramı, kişinin sadece gözlerden uzakta, başkalarıyla paylaşmadığı, kapalı kapılar ardında, dört duvar arasındaki yaşantısı ve mahremiyetinden ibaret değil, herkesin bilmediği veya bilmemesi gereken, istenildiğinde başka kişilere açıklanabilen, tamamen kişiye özel hayat olayları ve bilgilerin tamamını içerir. Bir olay ya da bilginin, özel hayat kavramı kapsamına girip girmediği belirlenirken, kişinin toplum içindeki konumu, mesleği, görevi, kamuoyu tarafından tanınıp tanınmadığı, dışa yansıyan davranışları, rıza ve öngörüleri, sosyal ilişkileri, içinde bulunulan fiziki çevrenin özellikleri, müdahalenin derecesi gibi ölçütler göz önüne alınmalıdır. (12.CD.01.07.2013-2012/28058-2013/17900)

Özel Hayatın Gizliliği TCK 134

1)Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.

2)Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.

Özel Hayatın Gizliliği Suçunun Unsurları

1)Suçun hukuki konusu

Özel hayatının gizliliğini ihlal suçunun konusunu, kişilerin özel yaşam alanının ihlal edilmesi oluşturmaktadır. Bu ihlal kavramı eylemin yapılması ile ortaya çıkan sonuçtur. Eylem ise bakma, görme, seyretme veya dinleme gibi biçimlerde gerçekleştirilebilir. Konu ile ilgili Eskişehir ceza avukatından bilgi alabilirsiniz.

2)Fail

Hukuka aykırı eylemi işleyen kişi suçun failidir. Herkes bu suçun faili olabilir, bu bakımdan fail ile ilgili özel bir nitelik aranmamıştır. Özgü suçlardan değildir.
TCK’nın 137. maddesine göre özel hayatın gizliliğinin ihlali suçu, kamu görevlisi tarafından ve görevinin gerektirdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle veya belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle işlenirse, bu husus artırım nedenidir.” Bu durumda, suçun faili kamu görevlisi olursa veya suçun işlenmesinde kolaylık sağlayacak belli bir meslek veya sanatı yapan kimse olursa, TCK’nın 134. maddesine göre verilen ceza, aynı Yasanın 137. maddesi uyarınca artırılacaktır.

3) Mağdur

Mağdur, suçu oluşturan eylemden doğrudan etkilenen kişi veya kişilerdir. TCK’nın 134. maddesinde düzenlenen özel hayatın gizliliğinin ihlali suçunun mağduru, herkes olabilir.

Özel hayat alanı, ancak gerçek kişilerde bulunur, bu nedenle bu suçun mağduru ancak gerçek kişiler olabilirler, tüzel kişilerin bu suçun suçtan zarar göreni olabilmesi mümkün değildir, tüzel kişilere karşı benzer eylemlerde bulunması TCK’nın 239. maddesindeki gibi başka suçları oluşturabilir ise de, bu suçu oluşturmaz. Yine bir kimsenin bu suçun mağduru olabilmesi için sağ ve doğmuş olması gerekir, doğmamış veya ölmüş kimselerin yakınları bu suçun mağduru olabilir iken, doğmamış 13 veya ölmüş kişilerin anılan suçun mağduru olabilmesi mümkün değildir.

4) Eylem

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun maddi unsurları, özel hayatın çıplak gözle izlenmesi, doğrudan dinleme, not alma, karikatürünü yapma, dürbün ile seyretmek, kayıtta olmayan kamera ile kişiyi seyretmek, işitme cihazı ile dinlemek, kişinin resminin çizilmesi gibi fiillerdir.

5) Manevi Unsur

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçuna konu olan kişinin özel hayatındaki yaşam biçimi, faaliyetleri ve olaylarıdır. Failin, ihlalin konusunu teşkil eden olayın, özel hayata dahil olduğunu bilmesi gerekir. Kasıt suçun maddi konusunu kapsamalıdır. Failde özel bir saik aranmaz, genel kast suçun oluşması için yeterlidir. Dolayısıyla, merak veya deneme amaçlı yapılan hareketler de suçu oluşturacaktır. Ancak, hukuka uygunluk nedenleri kusurluluğu ortadan kaldıran bir neden olarak değerlendirilebilir. Özel hayatın gizliliği suçu ve cezası ile ilgili Eskişehir ceza avukatı ekibimizden bilgi alabilirsiniz.

ÜNLÜ KİŞİLERDE ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİNİ İHLAL SUÇU

Normal insanların özel hayatın gizliliği alanı daha genişken, tanınmış şahsiyetlerin; örneğin siyasetçiler, sanatçılar, sporcular gibi ünlülerin, özel hayatı ve özel hayatın gizlilik kapsamı normal insanlara göre daha dardır. Ünlü kişiler, belli ölçülerde özel hayatlarının izlenmesine katlanmak zorundadır. Ünlüler açısından özel hayatın gizliliğini ihlal suçu unsurlarının oluşup oluşmadığı, olayın haber değeri, kamuoyunun ilgisi vb. kriterlere göz önüne alınarak değerlendirilmektedir.

Siyasetçi, sanatçı, sporcu, kamu hizmeti sunan kişi vb. gibi her grubun kendine özgü bir özel hayatın gizliliği kapsamı vardır. Kim ne şekilde ve hangi ölçüde kamuoyu önündeyse o ölçüde özel hayatının gizliliği kapsamı değişecektir. Aynı grup içerisinde farklı katmanlarda yer alan kişilerin özel hayatının gizliliği kapsamı dahi farklıdır

SUÇUN CEZASI

TCK madde 134/1’de “Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.” denmektedir.

Buna göre suçun maddenin 1. Fırkasının 1. Cümlesindeki halini işleyen kimse için; Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır.

Suçun maddenin 1. Fıkrasının 2. Cümlesinde düzenlenen görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle işlenmesi halinde verilecek ceza bir kat artırılacaktır. TCK madde 134/2’de “Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.” denmektedir. Buna göre suçun maddenin 2. fırkasındaki halini işleyen kimse için; Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun cezası iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıdır.

SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun;

1.A) Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetkiyi kötüye kullanmak suretiyle
1.B) Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle (ceza yarı oranında arttırılır.)

2)Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi( ceza bir kat arttırılır.)

3)Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü ve sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basım ve yayın yoluyla yayınlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.

ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİ YARGITAY KARARLARI

Dosya kapsamına göre; sanığın katılan ile konuştukları esnada katılanın konuşmasını cep telefonu ile kaydettiği iddia edilen olayda, sanığın tarafı olduğu konuşma içeriklerini kaydetmesi eylemi TCK’nın 133. maddesinde suç olarak tanımlanmadığı şartları bulunduğu takdirde eylem TCK’nın 134. maddesinde düzenlenen özel hayatın gizliliğini ihlal suçu kapsamında değerlendirilebileceği,

ancak dosya kapsamında söz konu konuşma içeriklerinin bulunmaması nedeniyle, sanığın konuşma içeriklerinin bağlı bulundukları İcra Müdürlüğüne ilişkin soruşturma dosyasına ilişkin olduğuna dayalı savunmasının aksine, özel hayatın gizliliğini ihlal suçundan cezalandırılmasına yeterli, her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil bulunmadığından yerel mahkemece sanığın beraatine ilişkin kabulünde bir isabetsizlik görülmemiştir.(Yargıtay 12. Ceza Dairesi 21.06.2017 Tarih 2016/3941E. 2017/5481K. Sayılı Kararı)

Muhtarlığını yaptığı köye gönderilmesi nedeniyle eline geçen, içerisinde katılan mağdure Y. ‘in çıplaklık gibi fiziksel mahremiyetini içerir fotoğrafların bulunduğu zarfı, farklı köyde oturan mağdureye vermek yerine, başka kişilere göstermeksizin, aynı köyde oturdukları ve akrabaları olan mağdurenin nişanlısının ailesine teslim eden sanığın, mağdurenin özel haya- tının gizliliğini ifşa etme kastının bulunmadığı. (…)

katılan mağdure Y.’in müstehcen fotoğraflarını eline geçiren sanık F.G.’ün, bu fotoğrafları annesi ve kayınvalidesine; kayınvalidesi sanık S.’in eltisine gösterdikleri, sanıkların, söz konusu fotoğrafları, vakit geçirmeksizin, mağdureye veya onun ailesine götürüp vermek yerine, yüz yüze iletişimin yoğun olduğu küçük yerleşim birimi olan köyde, mağdurenin özel yaşam alanına giren görüntülerini yaymak suretiyle atılı suçu işledikleri(Yargıtay 12. Ceza Dairesi 17.06.2013 Tarih 2013/24012E. 2013/16478K. Sayılı Kararı)

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Ceza Hukuku kategorisinde yer alıp, Ceza Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Ceza Hukuku Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!