Hakaret Suçu ve Cezası

Hakaret Suçu ve Cezası

Günümüzde en çok işlenen suçların başında gelen hakaret suçu gelmektedir. Hakaret Suçu; bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldırmak şeklinde tanımlanmıştır. Hakaret suçu TCK 125 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.

Hakaret suçu, 5237 sayılı TCK nın 125-131. Maddeleri arasında düzenlenmiştir. Hakaret suçu seçimlik hareketli bir suçtur. Somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi suretiyle veya genel ve soyut nitelikteki söz ve davranışlarla hakaret suçu işlenebilmektedir. Hakaretin mutlaka bir söz ile yapılmış olması da gerekmemektir. Şekil ve görüntü ile de hakaret suçu işlenebilecektir.

Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılacaktır.

Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için hakaretin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir. Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde de yukarıda belirtilen cezaya hükmolunacaktır. Eskişehir ceza avukatı Oğuz Özdemir olarak müvekkillerimize hizmet vermekteyiz.

Hakaret Suçunun Cezası Hangi Durumlarda Artırılır?

Hakaret suçunun;

• Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
• Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,
• Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
• Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.
• Kurul halinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi halinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.

İnternet ve Sosyal Medya Üzerinden Hakaret Suçu

Hakaret suçları genellikle İnstagram, facebook, twitter, telegram, whatsapp vb. uygulamalar ve sosyal medya hesapları aracılığıyla e-mail (e-posta) göndermek suretiyle internet üzerinden sosyal medya araçlarıyla mağdur hedef alınarak yapılmaktadır. Bu durumda da hakaret suçu oluşacaktır.

İnternet üzerinden işlenen suçlara ilişkin ayrıca bir düzenleme olmadığı için, genel esasları Ceza Kanunu’nda belirtilen hakaret suçuna ilişkin esaslar buraya uyduğu ölçüde uygulanacaktır.

Uygulama da en çok karşılaşılan sorun İnternet ve Sosyal Medya üzerinden yapılan hakaret suçlarında göndericinin açık kimlik bilgisinin tespit edilememesidir. Sahte bir kullanıcı ismi kullanılarak bu hesap üzerinden hakaret edilmesi durumunda failin tespiti oldukça zordur. Sosyal medya uygulamalarının server’ları hangi ülkede ise uluslararası yazışmalarla hesap sahibinin kimlik bilgileri tespit edilebilmektedir.

Sosyal medyada işlenen hakaret suçu ile ilgili makalemize ulaşmak için tıklayınız.

Cumhurbaşkanına hakaret suçu ile ilgili makalemize ulaşmak için tıklayınız.

Hakaret Suçunda Şikayet ve Uzlaştırma

Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen (TCK 125/3-a maddesi) hariç; hakaret suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır. Mağdur, şikayet etmeden önce ölürse, veya suç ölmüş olan kişinin hatırasına karşı işlenmiş ise; ölenin ikinci dereceye kadar üstsoy ve altsoyu, eş veya kardeşleri tarafından şikayette bulunulabilir. Şikayet süresi, suçtan zarar gören yada mağdurun ‘fiil’ ve ‘faili’ öğrenmesinden itibaren 6 aydır. Şikayet hakkı, her halukarda TCK md. 66’da düzenlenen dava zamanaşımı süresi içinde yapılmalıdır.

Kamu görevlisine görevinden dolayı işlenen (TCK 125/3-a maddesi) hariç; hakaret suçları uzlaştırma prosedürünün uygulanmasını gerektiren suçlar kapsamındadır.

Hakaret suçu ve cezası ile ilgili makalemize ulaşmak için tıklayınız.

Hakaret Suçunda Mağdur Nasıl Belirlenir?

Hakaret suçunun işlenmesinde mağdurun ismi açıkça belirtilmemiş veya isnat üstü kapalı geçiştirilmiş olsa bile, eğer niteliğinde ve mağdurun şahsına yönelik bulunduğunda duraksanmayacak bir durum varsa, hem ismi belirtilmiş ve hem de hakaret açıklanmış sayılır.

Hakaret Suçunda İspat Müessesi

İsnat edilen ve suç oluşturan fiilin ispat edilmiş olması halinde kişiye ceza verilmez. Bu suç nedeniyle hakaret edilen hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmesi halinde, isnat ispatlanmış sayılır. Bunun dışındaki hallerde isnadın ispat isteminin kabulü, ancak isnat olunan fiilin doğru olup olmadığının anlaşılmasında kamu yararı bulunmasına veya şikayetçinin ispata razı olmasına bağlıdır. İspat edilmiş fiilinden söz edilerek kişiye hakaret edilmesi halinde, cezaya hükmedilir. Yargı mercileri veya idari makamlar nezdinde yapılan yazılı veya sözlü başvuru, iddia ve savunmalar kapsamında, kişilerle ilgili olarak somut isnadlarda ya da olumsuz değerlendirmelerde bulunulması halinde, ceza verilmez. Ancak, bunun için isnat ve değerlendirmelerin, gerçek ve somut vakıalara dayanması ve uyuşmazlıkla bağlantılı olması gerekir.

Haksız fiil nedeniyle hakarette veya karşılıklı hakaret nedeniyle ceza verilir mi?

Hakaret suçunun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir. Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi halinde, kişiye ceza verilmez. Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi halinde, olayın mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkında verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Ölmüş Kişiye Hakaret Edilirse Ceza Verilir Mi?

Bir kimsenin öldükten sonra hatırasına en az üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde, altıda biri oranında artırılır. Bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiillerde bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Hakaret Suçuna ilişkin Yargıtay Kararları

Yargıtay 18. Ceza Dairesinin 3.2.2016 tarih ve E. 2015/10365, K. 2016/1734 sayılı içtihadı “…Yargılamaya konu somut olayda; jandarma karakoluna ait santrali arayan sanığın, telefona
bakan görevliyle yaptığı konuşmada, katılanın gıyabında söylediği “Ahmet’i şikâyet edeceğim, biraz adamlık haysiyet öğrensin” şeklindeki sözlerinin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibari ile oluşmadığının gözetilmemesi …”

Yargıtay 18. Ceza Dairesinin 20.06.2017 tarih ve  2015/35894 E. ,  2017/8117 K., sayılı içtihadı “…Belediyesi Meclis Üyesi ve Belediye Başkan Vekili olarak görev yapan katılana gıyabında ve bilahare katılana ulaşan sözlerle “Ateist, Allahsız, Kitapsız” tarzında sözler söylediği, şeklinde kabul edilen olayda, sanığın kullanmış olduğu ifadelerin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibari ile oluşmadığı gözetilmeden, sanığın beraatı yerine mahkûmiyet kararı verilmesi…”

Yargıtay 18. Ceza Dairesinin 04/02/2020 tarih ve 2019/9846 E.,  2020/2117 K., sayılı içtihadı “…sanığın mağdura hitaben söylediği kabul edilen “korkak” şeklindeki sözün muhatabın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibari ile oluşmadığı gözetilmeden, sanığın beraatı yerine mahkûmiyet kararı verilmesi,..”

Yargıtay 18. Ceza Dairesinin 07/11/2018 tarih ve 2017/8129 E. ,  2018/14490 K. Sayılı içtihadı “…. Olay günü sanığın, müştekiye söylediği kabul edilen “terbiyesizlik yapma, pislik
yapma erkeksen gel yüzüme söyle” şeklindeki sözü, muhatabın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu ve dolayısıyla hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, yasal olmayan ve yerinde görülmeyen gerekçeyle mahkumiyet kararı verilmesi..” Eskişehir ceza avukatı Oğuz Özdemir olarak müvekkillerimize hizmet vermekteyiz.

Saygılarımızla

Eskişehir Ceza Avukatı Oğuz Özdemir 

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu site sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, sitede yer alan bilgilendirmeler Türkiye Barolar Birliğinin ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Ceza Hukuku kategorisinde yer alıp, Ceza Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Ceza Hukuku Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!