Dolandırıcılık suçu

Eskişehir Avukat ve Hukuk Hizmetleri

Ceza Hukuku

Dolandırıcılık suçu Eskişehir Ceza Hukuku Avukatı tarafından | 9 Mart 2023 tarihinde yazıldı.

Dolandırıcılık suçu

Dolandırıcılık suçu Türk Ceza Kanunu 157. maddesinden düzenlenmiştir.

TCK 157 Dolandırıcılık Suçu

Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası verilir.

Bu suçun maddi konusu, malvarlığına ilişkin herhangi bir değerdir. Bu değer taşınır veya taşınmaz mal olabileceği gibi, bir alacak hakkı da bu suçun maddi konusunu oluşturabilir. Bir kişinin sahip olduğu ve hukuk düzeninin koruması altında bulunan, maddi (ekonomik) değer taşıyan varlık yada menfaatlerin tümü, örneğin para, mal, hukukça hüküm taşıyan hukukça hüküm taşıyan senet veya para ile değerlendirilebilecek, diğer bir yararın elde edilmesi dolandırıcılığın konusunu oluşturabilecektir.

Ancak hileli davranışlarla manevi bir yararın elde edilmesi bu suçun konusunu oluşturmaz.

Suçun failinin tacir veya şirket yöneticisi ya da şirket adına hareket eden kişi olup suçun ticari faaliyetleri sırasında işlenmesi veya kooperatif yöneticilerinin kooperatif faaliyeti kapsamında suçu işlemeleri 158. maddenin 1. fıkrasında h bendinde, keza serbest meslek sahibi kişiler tarafından mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle işlenmesi aynı maddenin 1. fıkrasının i bendinde bu suçun birer nitelikli unsuru olarak tanımlanmıştır.

Suçun işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur. TCK 169

Suçun kanuni tanımında açıklandığı üzere, dolandırıcılık suçunun maddi unsurlarından birini oluşturan hileli davranışları gerçekleştiren kişi ile bu davranışlarla yarar sağlayan kişinin aynı kişi olması gerekmez.

Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için, gerçekleştirilen hilenin etkisiyle bu hileye maruz kalan kişinin veya bir üçüncü kişinin zararına olarak fail veya bir başkasının menfaat elde etmesi gerektiğinden, aldatılan kişi ile malvarlığı zarara uğrayan kişinin aynı kişi olmasına gerek yoktur.

Dolandırıcılık suçu maddi unsurları

  • Hileli Davranış

Hile, objektif olarak hataya düşürücü ve başkasının tasavvuru üzerinde etki meydana getiren her türlü davranıştır. Diğer bir tanıma göre hile, gerçekte mevcut olmayan bir hususu mevcut göstermek veya gerçekleşmiş bir olayı olduğundan başka türlü ya da hiç gerçekleşmemiş gibi göstermek suretiyle bir insanın yanılgıya düşürülmesi

  • Aldatma

Suçun kanuni tanımında açıklandığı üzere, dolandırıcılık suçunun oluşması için failin hileli davranışlarla muhatabını aldatmış olması gerekmektedir. Aldatma muhatabın iradesini etkileyen bir niteliğe sahip olduğu için, bu suçla aynı zamanda kişilerin irade özgürlüğü de ihlal edilmektedir. Dolandırıcılık suçu ve cezası ile ilgili Eskişehir ceza avukatı ekibimizden bilgi alabilirsiniz.

Hile, muhatabını aldatıcı nitelikte değilse dolandırıcılık suçunun oluştuğundan söz edilemez.

  • Mağdurun veya başkasının zararına olarak failin veya bir başkasının yarar sağlaması

Suçun oluşabilmesi için aldatıcı nitelikteki hileli davranışının etkisiyle mağdurun veya başkasının zararına olarak failin veya bir başkasının bir yarar sağlaması gerekmektedir. Dolandırıcılık suçu anlamında tek başına zarar tehlikesi yeterli olmayıp zararın malvarlığına ilişkin maddi bir zarar niteliğinde bulunması yani malvarlığına ilişkin olarak yapmış olduğu tasarrufun doğrudan doğruya sonucu olması gerekir.

Dolandırıcılık Suçunda Şikayet Süresi ve Zamanaşımı

Dolandırıcılık şikayete bağlı suçlardan değildir. Savcılık suçun işlendiğini öğrenir öğrenmez kendiliğinden soruşturma yapmak ve gerekirse kamu davası açmak zorundadır. Dolandırıcılık suçunun basit halinde dava zamanaşımı 8 yıldır. Basit dolandırıcılık suçu uzlaştırmaya tabi suçlardandır. Uzlaşma kapsamında olan suçlarda gerek soruşturma gerekse kovuşturma aşamasında, öncelikle uzlaştırma prosedürünün uygulanması, uzlaşma sağlanmazsa soruşturmaya veya yargılamaya devam edilmesi gerekir.

Basit Dolandırıcılık Suçunun Cezası 

Basit dolandırıcılık suçunda fail 1 yıldan 5 yıla hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Madde metninde hapis cezası ve adli para cezası birlikte aynı yaptırımın birer parçası olarak düzenlenmiştir. Yani faile hem hapis cezası hem de adli para cezası aynı anda verilecektir. Faile verilecek adli para cezasının miktarı meydana gelen zararın büyüklüğüne göre belirlenecektir.

 

Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2014/3385 E. 2015/461 K. sayılı kararı;

Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 07.02.2006 gün 2005/11-129 Esas, 2006/13 Karar nolu ilamında belirtildiği gibi suç işlenirken kurumsal özelliği bulunan X…… iletişim hizmetleri A.Ş.nin kayıtları ve belgelerinden yararlanıldığı, hatanın tespiti halinde hak edilmeyen telefon konuşma ücretlerinin kurumca hataya düşürülen kişiye ödenmesi gerekeceği, dolayısıyla en azından bu nedenle X ….İletişim Hizmetleri A.Ş.nin zarar gördüğü ve mağdur olduğu anlaşılmakla,

aynı suçun mağduru konumunda bulanan sanığın kardeşi B.K. ile X…… kurumunun dolandırıldığı olayda eylemin tek olması karşısında zarar gören X….. kurumunun varlığı nedeniyle diğer mağdura yönelik akrabalık ilişkisi nedeniyle ceza miktarında indirimin söz konusu olamayacağı gözetilmeden sanığın eylemine uyan 158/1-d maddesi gereğince mahkumiyeti gerekirken oluşa uygun düşmeyen gerekçe ile yazılı şekilde hüküm kurulması,

Bozmayı gerektirmiş, katılan X…….. İletişim Hizmetleri A.Ş. vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Kanun’un 8/1. maddesine istinaden uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 14.01.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

 

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Ceza Hukuku kategorisinde yer alıp, Ceza Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.
Eskişehir Avukat ihtiyaçlarınız için bize ulaşarak hukuki sorunlarınız için destek alın. Avukat Eskişehir ve Çevre İllerde yaşayacağınız hukuki yardım ve ihtiyaçlarınızda, Eskişehir Avukat Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu olarak Eskişehir Avukat ekibiyle iletişime geçebilirsiniz.