Eskişehir Bilişim Hukuku Avukatı tarafından | 19 Nisan 2021 tarihinde yazıldı.
Parada Sahtecilik Suçu
Halk arasında kalpazanlık olarak da bilinen parada sahtecilik suçu Türk Ceza Kanunu’nun 197.maddesinde, “Kamu Güvenine Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenmektedir.
Parada sahtecilik suçu, Türkiye’de veya başka bir ülkede sahte para üretmek, sahte olduğu bilinen parayı ülkeye sokmak, nakletmek, muhafaza etmek veya tedavüle sokmak şeklinde meydana gelebilen seçimlik hareketli bir suçtur.
Parada Sahtecilik Suçunun Unsurları
Makale İçeriği Neleri İçerir?
TCK m. 197’ye göre bu suçun konusunu “memlekette ya da yabancı ülkelerde kanunen tedavülde bulunan para” oluşturmaktadır. Paranın maddi şekli, kağıt veya madeni para olması, milli veya yabancı para olması, suçun cezalandırılması açısından herhangi bir fark yaratmamaktadır.
Parada sahtecilik suçunun konusunu oluşturan para sahte olarak üretilen paradır. Dolayısıyla parada sahtecilik suçunun konusunu aslında para değil; orijinal para izlenimi oluşturan “sahte para” oluşturmaktadır. Bu bakımdan tıpkı belgede sahtecilik suçunda olduğu gibi parada sahtecilik suçunda da orijinal para izlenimi yaratan bir paranın varlığı gerekmektedir.
Devlet otoritesi ile tedavüle sürülmemiş olan bir ödeme aracı piyasada ödeme aracı olarak kabul görüyor olsa dahi parada sahtecilik suçunun konusunu oluşturmayacaktır. Örneğin bitcoin gibi kripto para olarak anılan ödeme araçları da parada sahtecilik suçunun konusunu oluşturmayacağını düşünmekteyiz. Kripto paralar bir devlet otoritesi ile piyasaya sürülmeyip sadece kullanıcılar arasında yaratılan sanal bir değer olması nedeniyle kimi görüşler tarafından para olarak dahi kabul edilmemektedir. Eskişehir ve civar illerde avukat olarak bitcoin dolandırıcılığı ve kripto para dolandırıcılığı konusunda müvekkillerimize hizmet vermekteyiz.
Bu kapsamda memlekette veya yabancı ülkelerde tedavülde bulunan parayı, sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan, sahte parayı bilerek kabul eden, sahteliğini bilmeden kabul ettiği parayı bu niteliğini bilerek tedavüle koyan herhangi bir kişi bu suçların faili konumunda olacaktır.
Parada Sahtecilik Suçunda Seçimlik Hareketler
*Sahte Para Üretme; Milli veya yabancı paranın taklit edilerek yada Tağyir edilerek (değiştirilerek) bir benzerinin üretilmesi eylemidir.
*Sahte Parayı Ülkeye Sokma veya Nakletme; Ülkeye sokmak eylemi, neticesi harekete bitişik bir eylemdir. Sahte olarak üretilmiş olan paranın ülkeye sokulduğu anda suç tamamlanacaktır. Nakletmek eylemi ülke içerisinde sahte paraların bir yerden başka bir yere götürülmesi anlamını taşıyabileceği gibi sahte parayı yurtdışına çıkarmak anlamına (ihraç etmek) da gelebilecektir.
*Sahte Parayı Muhafaza Etme; Muhafaza etmek, failin sahte parayı fiilen kendi tasarruf yetkisi içerisinde tutmasıdır. Bu eylemin cezalandırılma sebebi ise paranın her an tedavüle konabilme ihtimali nedeniyledir.
*Sahte Parayı Tedavüle Sokma; Tedavüle koymak eylemi parada sahtecilik suçunun asıl görünüş şeklidir. Genellikle bu hareket ile suç ortaya çıkmaktadır.
*Sahte Parayı Kabul Etme; Sahte olduğu bilinen paranın bu özelliğinin bilinerek kabul edilmesidir.
*Sahteliğini Bilmeden Kabul Ettiği Parayı Bu Niteliğini Bilerek Tedavüle Koymak: Sahteliğini bilmeden kabul ettiği paranın bu niteliğini bilerek tedavüle koymak eylemi birleşik hareketli bir suçtur. Failin bu suçu işleyebilmesi için iki farklı eylemi gerçekleştirmesi gerekmektedir. İlk aşamada sahteliğini bilmeden parayı kabul etmiş olması; bunun ardından da adeta bu paradan zarar etmeksizin kurtulmak adına ya da başka bir saikle bu sahte parayı tedavüle koyulmasıdır.
Parada Sahtecilik Suçunda Aldatıcılık Özelliği
Paranın sahte olarak üretildiğinden söz edebilmek için aldatma (iğfal) kabiliyeti de bulunması gerekmektedir. Nitekim Yargıtay da sahte olarak üretilen paranın aldatma kabiliyetinin bulunmasını aramakta ve bunun tespiti için de sahte olarak üretildiği iddia edilen paraların T.C. Merkez Bankası’na gönderilmesi gerektiğini karara bağlamaktadır. Parada sahtecilik suçundaki aldatma kabiliyeti bakımından sahte olarak üretilen paranın sıradan bir muhatabı objektif olarak aldatmaya yetecek bir nitelik taşıması gerekli ve yeterlidir. Ancak paranın gerçek olmadığı ilk bakışta anlaşılabiliyor ise diğer bir anlatımla Doğrudan göze çarpan bir sahtelik söz konusuysa TCK m. 197’deki suç oluşmayacaktır.
Parada Sahtecilik Suçunun Cezası;
TCK nın 197. Maddesinde “Memlekette veya yabancı ülkelerde kanunen tedavülde bulunan parayı, sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan kişi, iki yıldan oniki yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Sahte parayı bilerek kabul eden kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) Sahteliğini bilmeden kabul ettiği parayı bu niteliğini bilerek tedavüle koyan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” şeklinde hüküm içermektedir.
Parada Sahtecilik Suçunda Etkin Pişmanlık Hükümlerinin Uygulanması
Etkin pişmanlık, kişinin suç işlemesinden sonra pişmanlık göstererek suç nedeniyle uğranılmış olan zararı gidermesidir. Parada sahtecilik suçunda etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanacağı TCK nın 201. maddesinde düzenlenmiştir. Etkin pişmanlık hükmünün uygulanabilmesi için; Sahte olarak para üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya kabul eden kişi, bu para veya kıymetli damgaları tedavüle koymadan ve resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, Diğer suç ortaklarını ve sahte üretilen paranın üretildiği veya saklandığı yeri ilgili kurumlara haber verirse, verilen bilgi ile suç ortağının yakalanmasını ve sahte olarak üretilen paraların ele geçmesini sağması halinde ceza verilmeyecektir.
Parada Sahtecilik Suçunda Şikayet ve Uzlaşma
Parada sahtecilik suçu şikayete tabi suçlardan değildir. Bu nedenle savcılık soruşturmayı resen (kendiliğinden) başlatacaktır. Yine parada sahtecilik suçu uzlaşmaya tabi değildir, bu nedenle uzlaşma prosedürleri de uygulanmayacaktır.
Parada Sahtecilik Suçunda Görevli Mahkeme
TCK nın 197/1 maddesindeki suç yönünden görevli mahkeme ağır ceza mahkemesi, TCK m.197/2-3 uyarınca yapılan yargılamalarda görevli mahkeme ise asliye ceza mahkemesidir.
Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu
Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.
Bu site sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, sitede yer alan bilgilendirmeler Türkiye Barolar Birliğinin ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.
Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu
Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Bilişim Hukuku kategorisinde yer alıp, Bilişim Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.
Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Bilişim Hukuku Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!