İşkence Suçu ve Cezası

İşkence Suçu ve Cezası

İşkence suçu Türk Ceza Kanunu’nun 94. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre işkence suçu; bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına neden olacak davranışların yapılmasıdır.

Kamu görevlileri tarafından işlenebilen işkence suçu icrai (müspet) veya ihmali (menfi) bir hareketle işlenebilmektedir. Suçun ihmali bir hareketle işleyen görevli kişi, icrai bir hareketle fiilin gerçekleşmesini önlemediği için fail olmaktadır. Sonuç olarak işkence suçu icrai hareketle işlenen işkence suçu ve ihmali hareketle işlenen işkence suçu olmak üzere iki başlıkta incelenmektedir.

İcrai Hareketle İşlenen İşkence Suçu

İcrai hareket ile işlenen işkence suçunda fail mağdurun vücut bütünlüğünü bozarak acı vermekte, aşağılamakta, başkaları nezdinde itibarını zedelemekte, kendini ifade etme ve hareket özgürlüğünü kaldırmaktadır.

İşkence suçu kamu görevlisi tarafından işlenebilen özgü bir suçtur. Suçun oluşabilmesi için kamu görevlisinin görevi esnasında işlenmeli, gerçekleştirilen fiil ile görev bağlantılı olmalı, kamu görevlisi suça konu fiili gerçekleştirirken kamu görevinin kendisine verdiği yetkiyi ve gücü kullanmaktadır. Gerçekleştirilen fiilin görev ile bağlantısının olmaması durumunda oluşacak suç işkence değil eziyet suçu olacaktır.

İşkence suçu ile korunan hukuki menfaat hem idarenin güvenirliği ve saygınlığı hem de kişinin vücut bütünlüğü, şerefi ve haysiyetidir.

İşkence suçu süreklilik arz etmekte ve sistematik şekilde işlenebilmektedir. Örneğin mağdura atılan bir tokat yaralama suçunu, küfür edilmesi hakaret suçunu oluşturmakta olup bunların sürekli bir şekilde yapılması işkence suçunu meydana getirmektedir.

Özgü suçlarda suça iştirakte genel kural suça iştirak eden diğer kişilerin suç bakımından azmettiren veya yardım eden sıfatıyla sorumlu olması (TCK m. 40/2) ise de işkence suçu istisna kapsamında olup söz konusu suça iştirak eden diğer kişiler de kamu görevlisi gibi sorumlu tutulup kamu görevlisi gibi cezalandırılır (TCK m. 94/4) Eskişehir ağır ceza avukatı Oğuz Özdemir olarak müvekkillerimize hizmet vermekteyiz.

İhmali Hareketle İşlenen İşkence Suçu

İşkence suçunun icrai hareketin yanı sıra ihmali hareketle de işlenebilmesi mümkündür. Buradaki suçun unsuru kasten pasifliktir. Örneğin üst basamakta olan personel alt basamaktaki personelin işkence suçunu işleyeceğini öngörür fakat müdahale ederek suçun işlenmesine engel olmaz ise üst basamaktaki personel de işkence suçundan veya işkence suçuna iştirakten sorumlu olmaktadır.

İşkence Suçunun Ağırlaştırıcı Nedenleri

Suçun ağırlaştırıcı halleri TCK madde 94/2’de düzenlenmektedir. Buna göre;

• Beden ve ruh bakımından kendini savunamayacak kişilere karşı işlenmesi,
• Suçun avukat veya diğer kamu görevlisine karşı işlenmesi,
• Mağdurun çocuk veya hamile bir kadın olması,
• Suçun cinsel taciz şeklinde işlenmesi.

İşkence Suçunun Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Halleri

Suçun netice sebebiyle ağırlaşmış halleri TCK madde 95’te düzenlenmektedir. Buna göre;

• Duyularından veya organlarından birinin sürekli olarak zayıflaması
• Duyularından veya organlarından birinin işlevini yitirmesi
• Konuşmasında sürekli zorluk
• Konuşma veya çocuk yapma yeteneğinin kaybı
• Yüzünde sabit bir iz meydana gelmesi
• Yüzünde sürekli değişiklik
• İyileşme olanağı bulunmayan bir hastalık doğması veya mağdurun bitkisel hayata girmesi
• Yaşam tehlikesi doğması
• Anne karnındaki çocuğun vaktinden önce doğması veya düşmesi
• Kemik kırılması
• Mağdurun ölmesi

İşkence Suçunun Cezası

TCK’nın 94. maddesinde yer alan işkence suçunun temel halinde suçu oluşturan davranışları gerçekleştiren kamu görevlisi hakkında üç yıldan on iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunmaktadır.

TCK’nın 94. maddesinin 2. fıkrasında yer alan, suçun;
a) Çocuğa, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye ya da gebe kadına karşı,
b) Avukata veya diğer kamu görevlisine karşı görevi dolayısıyla, işlenmesi halinde hükmolunacak ceza sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezasıdır.

TCK’nın 94. maddesinin 3. fıkrasında yer alan, suça konu fiilin cinsel yönden taciz şeklinde gerçekleşmesi halinde fail hakkında on yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

TCK’nın 95. maddesinin 1. fıkrasında düzenlenen, suça konu fiilin;
a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
b) Konuşmasında sürekli zorluğa,
c) Yüzünde sabit ize,
d) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
e) Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun vaktinden önce doğmasına neden olmuşsa, TCK’nın 94.maddesine göre belirlenen ceza, yarı oranında artırılır.

TCK’nın 95. maddesinin 2. fıkrasında düzenlenen, suça konu fiilin mağdurun;
a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
d) Yüzünün sürekli değişikliğine,
e) Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun düşmesine, neden olmuşsa, TCK’nın 94.maddesine göre belirlenen ceza, bir kat artırılır.

TCK’nın 95.maddesinin 3.fıkrasında düzenlenen, suça konu fiilin mağdurun vücudunda kemik kırılmasına neden olması halinde, kırığın hayat fonksiyonlarındaki etkisine göre fail hakkında sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

TCK’nın 95.maddesinin 4.fıkrasında düzenlenen, suça konu fiilin mağdurun ölmesi ile sonuçlanması halinde fail hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.

Saygılarımızla

Eskişehir Ceza Avukatı Oğuz Özdemir 

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu site sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, sitede yer alan bilgilendirmeler Türkiye Barolar Birliğinin ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Ceza Hukuku kategorisinde yer alıp, Ceza Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Ceza Hukuku Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!