Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu

Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu

Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu, ülkemizde yoğun olarak işlenen ve yargılamaya konu edilen suçlardandır. Uyuşturucu madde ticareti suçu, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun 188. maddesinde düzenlenmiştir. Bu makalemizde suç incelemesi açısından TCK m.188/3 maddesi kapsamında uyuşturucu madde ticareti suçu açıklanacaktır.

Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi, sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması, satın alınması, kabul edilmesi ve bulundurulması şeklindeki seçimlik hareketler, Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesinin 3. fıkrasında suç olarak düzenlenmiştir.

Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu ve Cezası

Uyuşturucu Madde Ticareti suçu;

Uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi satma fiilinden, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin belli bir bedel veya sair menfaat karşılığı başkasına devredilmesidir. Uyuşturucu veya uyarıcı madde devrinin bir karşılığının olmadığı durumda, yine aynı fıkrada düzenlenen başkalarına vermeden ceza sorumluluğu doğacaktır.

Uyuşturucu veya uyarıcı madde satma eyleminde miktarın herhangi bir önemi bulunmamaktadır. Örneğin satışı yapılan uyuşturucu madde 1 gram bile olsa suç oluşacaktır. Miktarın az yada çok olması ancak TCK m.61 uyarınca temel cezanın belirlenmesine etkisi olacaktır.

Uyuşturucuyu Satışa Arz Etme

Bir kimsenin maliki ya da zilyedi olduğu uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi, ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak satma iradesini gösteren herhangi bir davranışta bulunması eylemi satışa arz etme olarak kabul edilecektir. Örneğin maddenin satılması için pazarlık etmek, müşteri aramak, anlaşmaya çalışmak, kapora almak gibi hareketler satışa arz kapsamında değerlendirilen hareketlerdir.

Uyuşturucu veya uyarıcı madde sattığı iddia edilen şahısların tespiti için kolluk görevlilerinin alıcı gibi hareket etmesi ve faillerin bu suretle yakalanmaları durumunda Yargıtay uygulamalarında satıcının bu eylemi satışa arz etme olarak kabul edilmektedir.

Başkalarına Uyuşturucu veya uyarıcı madde verme

Uyuşturucu veya uyarıcı madde devrinin karşılıksız şekilde yani maddi bir bedel veya sair menfaat temin edilmeksizin uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi başkasına verilmesidir. Diğer bir anlatımla bir başkasına uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi ikram etmektir.

Uyuşturucuyu Sevk Etme ve Nakletme

Uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi failin kullanma dışında bir amaçla bir yerden başka bir yere götürmesi eylemidir. Failin, uyuşturucu maddeyi kullanmak amacıyla bir yerden başka bir yere götürdüğü durumda ise nakletmeden bahsedilemeyecektir. Bununla birlikte kişisel kullanım miktarının üzerinde uyuşturucu veya uyarıcı maddenin nakledilmesi halinde failin bu maddeyi kişisel kullanım amacıyla naklettiği savunması kabul edilmeyecektir. Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu ve cezası ile ilgili Eskişehir Ağır ceza avukatı ekibimizden bilgi alabilirsiniz.

Uyuşturucu Depolama

Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin depolanmasından, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin kullanım amacı dışında bir yerde tutulmasıdır. Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin TCK m.191/1 uyarınca kullanım amaçlı olarak bulundurulması ile TCK m.188/3 kapsamında depolanması arasında yapılacak tespitte en önemli kriter maddenin miktarıdır.

Uyuşturucu Satın Alma Suçu 

Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin bir bedel karşılığında başkasından devralınmasıdır. TCK m.191/1’de de satın alma fiili suç olarak düzenlenmiş olup TCK m.191/1’in sırf kullanmak için satın alma eylemi düzenlemiştir. Failim kullanım amacı dışında uyuşturucu maddeyi satın alması hali TCK m.188/3 kapsamında değerlendirmesi gerekmektedir.

Uyuşturucuyu Kabul Etme ve Bulundurma

Bir kimsenin başkasına ait uyuşturucu veya uyarıcı maddenin zilyetliğini karşılıksız şekilde alması kabul etme olarak, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin fiili egemenliği altında madde üzerinde tasarruf imkânı bulunacak şekilde tutulması da bulundurma olarak kabul edilmektedir. TCK m.191/1 madde kapsamında sırf kullanmak için kabul etme ve bulundurma uyuşturucu ticareti suçu kabul edilmeyecektir.

Uyuşturucu Madde Kullanma Suçu ile Ticareti Arasındaki Fark

Uyuşturucu madde kullanma suçuna ilişkin Makalemizde uyuşturucu madde kullanma suçunun kriterlerini ve bu suçta öngörülen yaptırımları açıklamıştık. Uyuşturucu madde ticaret suçunda en önemli ayrımın başında ele geçirilen uyuşturucu maddenin miktarı önem arz etmektedir. Yakalanan uyuşturucu maddesinin kişinin kişisel ihtiyaç sınırını aşacak miktarda ise karine olarak uyuşturucu/uyarıcı maddeyi kişisel kullanım amacı dışında bulundurduğuna karine teşkil etmektedir.

Adli Tıp Kurumu tarafından genellikle kişilerin kullanım için uygun görülen sınır her defasında 1-1,5 gram olmak üzere günde üç kez esrar tüketebildikleri bildirilmektedir.

Yine uyuşturucu ve uyarıcı maddeyi başkasına satma ve devretme gibi bir eylemin varlığı, uyuşturucu maddenin ele geçirildiği yer, uyuşturucu maddenin bulundurulma şekli (örneğin çok sayıda paketleme yapılması) uyuşturucu tartımı için hassas terazinin ele geçmesi, tanık anlatımları gibi hususlar dikkate alınarak her bir somut olayda tüm bu kriterler dikkate alınarak sonuca ulaşılabilecektir. ‍

Her olay kendine has özellikler taşıdığından bu suçlamaya maruz kaldığınızda mutlaka bir avukattan hukuki yardım almanızı tavsiye ederiz. Avukatlar arasından uyuşturucu avukatı, Ağır ceza avukatı, ceza avukatı, hukuk avukatı, miras avukatı gibi bir ayrım bulunmamaktadır. Her bir avukat meslektaşımız size durumunuz ile ilgili detaylı bilgi verebilecektir.

Uyuşturucu Madde Ticareti Suçunun Cezası

Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandıracaktır.

Uyuşturucu Ticareti Suçunda Etkin Pişmanlık

Özel etkin pişmanlık hükümleri 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 192. maddesinde düzenlenmiştir. Etkin pişmanlık, kişinin işlediği suçtan dolayı pişman olması ve belirli konularda itirafta bulunması olarak tanımlanabilir.

Uyuşturucu ticareti suçunda Etkin Pişmanlık Hakkında Yasal Düzenleme Nedir

Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarına iştirak etmiş olan kişi, resmî makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması hâlinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.

Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmî makamlar tarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini merciine haber vererek suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezaya hükmolunmaz.

Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.

Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı soruşturma başlatılmadan önce resmî makamlara başvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz” hükmünü içermektedir.

Maddenin gerekçesinde de; “Maddede, uyuşturucu veya uyarıcı maddelere ilişkin suçlar bakımından özel bir pişmanlık hâli düzenlenmiştir…Üçüncü fıkrada, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal veya ticareti ya da kullanmak için satın alınması, kabul edilmesi veya bulundurulması suçları ile ilgili olarak soruşturma başladıktan sonra, etkin pişmanlık göstererek suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek cezada indirim yapılması öngörülmüştür. Ancak, bu bilgi vermenin gönüllü olması gerekir.

Etkin pişmanlıktan yararlanabilmek için, bunun en geç hüküm verilmeden önce gerçekleşmesi gerekir…” açıklamalarına yer verilmiştir. 5237 sayılı TCK’da “etkin pişmanlık” başlığı altında yapılan düzenlemede, eylem suç olmaktan çıkmamakta, duyulan pişmanlık ve eylemin sonuçlarının bir kısmının bertaraf edilmesi nedeniyle faile ceza verilmemek veya verilecek cezadan indirim yapılmak suretiyle cezayı kaldıran ya da azaltan bir durum söz konusu olmaktadır

Ceza Genel Kurulunun 20.12.1993 gün ve 301-338 sayılı kararında belirtildiği üzere, uyuşturucu madde ticareti suçları ile korunan hukuki yarar genel kamu esenliği olduğundan, iştirakçilerin kimliklerinin veya uyuşturucu maddelerin saklandığı yerin bu suçu işleyen failler tarafından bildirilmesi halinde, suça konu maddelerin ele geçirilmesine, dolayısıyla genel kamu esenliğini korumaya yönelik olarak uyuşturucu madde temini suçuyla mücadeleye katkıda bulunan bu suç faillerine tayin edilecek cezadan indirim yapılması öngörülmektedir.

Benzer suçlarla ilgili uygulamada en çok karşılaşılan hal olan, sanığın eylemi yetkili mercii tarafından haber alındıktan sonra etkin pişmanlıkta bulunmasına ilişkin 5237 sayılı TCK’nun 192. maddesinin 3. fıkrası üzerinde durulmalıdır.

Buna göre, uyuşturucu ve uyarıcı madde imal veya ticareti eylemine iştirak etmiş olan veya kullanmak için uyuşturucu ve uyarıcı maddeyi satın alan, kabul eden veya bulunduran kimsenin, suçun işlendiğinin yetkili makamlar tarafından öğrenilmesinden sonra, suçun meydana çıkmasına ya da fail ve suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım etmesi verilen cezadan indirim nedeni olup, etkin pişmanlığın bu hali aynı maddenin 1 ve 2. fıkralarında düzenlenen cezasızlık halinden zaman itibarıyla ayrılır.

Cezasızlık durumunda yetkili merciler tarafından haber alınmadan önce ihbar ve yardım yapılması gerekirken, 3. fıkrada düzenlenen ve indirim nedeni olarak kabul edilen etkin pişmanlıkta resmi makamlarca haber alınmasından sonra işbirliği aranmaktadır.

Etkin Pişmanlığın Şartları Nelerdir

Yerleşmiş yargısal kararlar ve öğretide yer alan baskın görüşlere göre, 5237 sayılı TCK’nun 192/3. maddesinde yer alan etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için şu şartların birlikte gerçekleşmesi gereklidir:

1- Fail 5237 sayılı TCK’nun 188 ve 191. maddelerinde düzenlenen suçlardan birini işlemiş olmalıdır.

2- Hizmet ve yardım bizzat fail tarafından yapılmalıdır.

3- Hizmet ve yardım soruşturma ya da kovuşturma makamlarına yapılmalıdır.

4- Hizmet ve yardım, suçun resmi makamlar tarafından haber alınmasından sonra, ancak mahkemece hüküm verilmeden önce gerçekleşmelidir. 5271 sayılı CMK’nun 158. maddesinde gösterilen, bir suç hakkında soruşturma yapmakla yetkili olan adli ve idari merciler, Adalet ve İçişleri Bakanlıkları, savcılıklar, emniyet ve jandarma teşkilatı, suçları savcılıklara iletmekle yükümlü olan vali ve kaymakamlıklar, elçilikler ve konsolosluklar resmi makamlar kapsamında değerlendirilmelidir.

5- Fail kendi suçunun ya da bir başkasının suçunun ortaya çıkmasına önemli ölçüde katkı sağlamalı, bilgi aktarımı ile suçun meydana çıkmasına ya da diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım etmelidir.

6- Failin verdiği bilgiler doğru, yapılan hizmet ve yardım sonuca etkili ve yararlı olmalıdır.

Failin etkin pişmanlık nedeniyle indirimden yararlanabilmesi için kendi suçunun ortaya çıkmasına ya da suç ortaklarının yakalanmasına yardım ve hizmet etmiş olması gerekmektedir. Suç ortakları kavramı uyuşturucu madde suçuna katılan ya da başka bir uyuşturucu madde ile ilgili suç işleyen kimse olarak anlaşılmalı; “yakalanması” sözcüğü de, “suç ortaklarının yakalanması ya da kim olduğunun belirlenmesi” olarak kabul edilmelidir.

Fail suç ortağının, uyuşturucu maddeyi satın aldığı veya sattığı kişinin ya da başka bir uyuşturucu madde suçu işleyen kişinin yakalanmasına ya da kim olduğunun belirlenmesine katkıda bulunduğunda indirimden yararlanacaktır. Failin kendi suçunun ya da suç ortaklarının ortaya çıkmasına yönelik olarak verdiği bilginin yardım ve hizmet niteliğinde kabul edilebilmesi için, hizmet ve yardımın konusu olan bilgilerin doğru olmasının yanında, hizmet ve yardımın sonuca etkili ve yararlı olması da gerekmektedir.

Buna göre, yakalanan kimsenin uyuşturucu maddeyi açık kimliğini bilmediği bir şahıstan aldığını söylemesi ya da hayalî isimler vermesi veya daha önceden uyuşturucu işine karıştığını bildiği kişinin adını vermesi etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması için yeterli görülmemeli, failin bildirdiği kişi yakalanmış ise mahkûm edilmiş olması ya da yakalanamamışsa kimliği ve varlığının belirlenmesi, failin bildirdiği kişiye suç atması için bir neden bulunmadığının anlaşılması, mevcut delillerin o kişinin suçluluğunu kabule yeterli bulunması ve verilen bilginin daha önce görevliler tarafından öğrenilmemiş olması durumlarında etkin pişmanlık hükümleri uygulanmalıdır.

Değinilen bu hallerin dışında, failin üzerinde kullanım miktarı içerisinde uyuşturucu ve uyarıcı madde ile yakalanmış olması halinde başka bir şekilde satış için hazırlandığı anlaşılmayan maddeyi satmak için bulundurduğunu bildirmesinde de, uyuşturucu ve uyarıcı madde satmak suçundan etkin pişmanlık koşullarının gerçekleştiği kabul edilmelidir. (Yargıtay Ceza Genel Kurulu 13.03.2018 tarih ve 2017/379 E. , 2018/81 K.)

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Ceza Hukuku kategorisinde yer alıp, Ceza Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Ceza Hukuku Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!