İş Hukukunda Sözleşmeler

İş Hukukunda Sözleşmeler

İş Hukukunun temel amacı, işçi ve işverenin menfaatlerini koruyarak, iki taraf arasında bir denge sağlamak ve aynı zamanda toplum düzenini de korumaktır.

Türk hukukunda bireysel iş ilişkileri, 4857 sayılı İş Kanunu, 854 sayılı Deniz İş Kanunu ve 5953 sayılı Basın İş Kanunu ile düzenlenmektedir. İş Kanununun kapsamı dışında kalan işlerde, niteliği itibariyle 30 iş gününden az süren süreksiz işlerde, Deniz İş Kanunu ve Basın İş Kanununun kapsamına girmeyen işlerde ve bu kanunlarda hüküm bulunmayan hallerde ise 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uygulanacaktır.

İş Kanununun 8. maddesinde de iş sözleşmesi “bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir” şeklinde tanımlanmıştır.

İş davalarının çeşitleri, işçi ile işveren arasındaki iş sözleşmelerinin türüne göre belirlenmektedir. Örneğin belirli süreli iş sözleşmesinde işe iade ve ihbar davası açılamayacaktır. Eskişehir ve civar illerde şirketlere ve işçilere iş hukuku kapsamında avukatlık hizmeti vermekteyiz.

İş Sözleşmesi Şekil Şartına Tabi midir?

İş sözleşmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tâbi değildir. Süresi 1 yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin ise yazılı şekilde yapılması zorunludur. Bu belgeler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.

Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde ise işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür.

İş Hukukunda Sözleşme Türleri Nelerdir?

Belirli Süreli İş Sözleşmesi

Belirli süreli iş sözleşmesi, İş Kanunu m.11’de, “İş ilişkisinin bir süreye bağlı olarak yapılmadığı halde sözleşme belirsiz süreli sayılır. Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir. Belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste yani zincirleme olarak yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir. Bununla birlikte esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeleri, belirli süreli olma özelliğini koruyacaktır. Diğer bir anlatımla belirli süreli iş sözleşmesinin yapılmasında objektif bir neden varsa ve bu neden devam ediyorsa yada yeni bir objektif neden ortaya çıkması durumunda belirli süreli sözleşmeler yenilenebilecektir.

Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi

İş ilişkisinin belli bir süreye bağlı olarak yapılamadığı hallerde yapılan sözleşmeye belirsiz süreli iş sözleşmesi denmektedir. İş hukukunda asıl olan belirsiz süreli iş sözleşmesi yapılmasıdır. Sözleşmenin belirli mi belirsiz mi olduğuna yönelik tereddüt bulunması halinde sözleşmenin belirsiz süreli olduğu kabul edilecektir. Bu durum sözleşmenin işçi lehine yorumlanmasının tabii bir sonucudur.

Tam Süreli ( Full Time ) İş Sözleşmeleri

İş kanunundaki genel iş sözleşmesi “Tam Süreli İş Sözleşmesi”’dir. Yasada tam süreli iş sözleşmesinin kısmi süreli iş sözleşmesi gibi tanımı yapılmamıştır. Ancak 13. Maddede emsal işçinin tarifi yapılırken “işyerinde aynı veya benzeri işte tam süreli çalıştırılan işçi” ifadesi kullanılmıştır. Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça sözleşmenin tam süreli iş özleşmesi olduğu kabul edilecektir.

Kısmi Süreli (Part Time) İş Sözleşmeleri

4857 sayılı İş Yasası’nın 13’ncü maddesin de kısmi çalışmanın tanımı şu şekilde yapılmıştır. İşçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleşme kısmî süreli iş sözleşmesidir.

Kısmî süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmî süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamayacaktır.

Deneme Süreli İş Sözleşmeleri

Belirli bir deneme süresinin öngörüldüğü iş sözleşmelerine deneme süreli iş sözleşmesi denilmektedir. Deneme Süresi konulması gerektiğine dair emredici bir hüküm bulunmaması nedeniyle deneme süresinin varlığını iddia eden taraf ispat etmekle yükümlüdür.

Taraflar mevcut iş sözleşmelerine en çok 2 aya kadar deneme süresi kaydı koyabileceklerdir. Toplu iş sözleşmelerinde ise deneme süresi 4 aya kadar uzatılabilecektir.

Saygılarımızla

Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu site sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, sitede yer alan bilgilendirmeler Türkiye Barolar Birliğinin ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Hukuk Bülteni kategorisinde yer alıp, Hukuk Bülteni Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Hukuk Bülteni Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!