İkamet İzni Başvurusu ve Reddine Karşı İptal Davası

Eskişehir Avukat ve Hukuk Hizmetleri

Yabancılar ve Vatandaşlık Hukuku

İkamet İzni Başvurusu ve Reddine Karşı İptal Davası Eskişehir Yabancılar ve Vatandaşlık Hukuku Avukatı tarafından | 30 Eylül 2021 tarihinde yazıldı.

İkamet İzni Başvurusu ve Reddine Karşı İptal Davası

Türkiye’de ikamet etmek isteyen yabancı kişiler oturma izni alabilmek için ikamet edeceği ilde yer alan Göç İdareleri’ne başvurmaları gerekmektedir. Gerekli usullere göre yapılan başvuru sonucunda Komisyon tarafından yapılan değerlendirme sonucu oturma izni başvurusu onaylandıktan sonra oturma izni kartı yabancının ikamet adresine gönderilir. Başvurunun yasal düzenlemelere uygun olmadığının veya başka bir sebebin tespit edilmesi durumunda ise red kararı verilmesine ikamet izni başvuru reddi denilmektedir. Başvuru ret edildiğinde kararın hukuka aykırı olduğunu düşünen başvuru sahibi tarafından ikamet izni başvurusunun reddi kararının iptali için İdare Mahkemesine dava açılması mümkündür.

İkamet iznine ilişkin yasal düzenlemeler 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununda düzenlenmiştir. Yine anılı kanunun uygulanmasına yönelik olarak Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik düzenlemesi de mevcuttur. Her iki yasal düzenleme ile ikamet izni başvurularının ne şekilde yapılacağı ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir.

İkamet İzni Başvurusu

Türkiye’de, vizenin veya vize muafiyetinin tanıdığı süreden ya da doksan günden fazla kalacak yabancıların ikamet izni almaları zorunludur. İkamet izni başvurusu Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün resmi web sitesi üzerinden www.goc.gov.tr adresinden e-ikamet sistemi üzerinden yapılmaktadır. Ülkemizde ikamet etmek isteyen yabancıların oturma izni, oturma izni uzatma başvurularının yapılması, takibi ve sonuçlandırılması yine 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu kapsamında, Türk Vatandaşlığını kazanmak etmek isteyen yabancıların vatandaşlık başvuru işlemlerinin yapılması, takibi ve sonuçlandırılması konularında hak kaybı yaşanmaması bakımından söz konusu sürecin avukat yardımıyla yürütülmesinde yarar vardır.

İkamet İzni Başvurusunun Reddi Kararına Karşı İptal Davası

İkamet izni başvurusunun kabul edilip edilmemesi konusunda yetkili merci yabancı kişilerin ikamet edeceği ilde yer alan Göç İdareleri’nin takdirindedir. Talep edilen İkamet izni çeşidine göre başvuruda gerekli şartların olmaması, Yabancının ülkeye giriş yasağının ve tahdit kodunun bulunması, Yabancı ile ilgili olarak verilmiş bir sınır dışı etme kararının bulunması, Vize ihlalinin yapılmış olması, kamu sağlığını ilgilendirin bulaşıcı hastalık taşınması, ülkemizde kalacağı adresin bildirilmemesi, başvurunun vize muafiyeti dolduktan sonra yapılması gibi sebeplerle başvuru talebi ret edilebilmektedir.

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun “Türkiye içinden yapılan ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatılmaması” başlıklı 25. Maddesinde ” Türkiye içinden yapılan ikamet izni talebinin reddi, ikamet izninin uzatılmaması veya iptali ile bu işlemlerin tebliği valiliklerce yapılır. Bu işlemler sırasında, yabancının Türkiye’deki aile bağları, ikamet süresi, menşe ülkedeki durumu ve çocuğun yüksek yararı gibi hususlar göz önünde bulundurulur ve ikamet iznine ilişkin karar ertelenebilir. İkamet izni talebinin reddi, iznin uzatılmaması veya iptali, yabancıya ya da yasal temsilcisine veya avukatına tebliğ edilir. Tebligatta, yabancının karara karşı itiraz haklarını etkin şekilde nasıl kullanabileceği ve bu süreçteki diğer yasal hak ve yükümlülükleri de yer alır.” şeklinde düzenlenmiştir. Anılan yasal düzenlemeden de anlaşılacağı üzere ikamet izni başvurusunun kabul edilip edilmemesi tamamen idarenin tasarrufu altındadır. Bu işlem niteliği gereği idari bir işlemdir. İdari işlem, kamu idarelerinin kamu hizmetinin yerine getirilmesinde, kamu otoritesini kullanarak tek taraflı yaptıkları işlem olması dolayısıyla hukuka aykırı olduğu düşünüldüğünde ret kararının tebliğinden itibaren 60 gün içinde iptal davası açma hakkı bulunmaktadır. Eskişehir avukat Oğuz Özdemir olarak müvekkillerimize ikamet iznine ilişkin açacağı davalarda avukatlık hizmeti vermekteyiz.

İkamet İzni Başvurusunun Reddi Kararına Karşı İptal Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

İkamet izni başvurusunun reddi kararının iptaline ilişkin dava ret kararı veren Göç İdaresinin bulunduğu yer İdare Mahkemesidir.

Emsal Karar
ESKİŞEHİR
… İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/…..
KARAR NO : 2021/…..

DAVACI :
VEKİLİ : Av. Oğuz Özdemir (e-tebligat)

DAVALI : Eskişehir Valilliği
VEKİLİ : Av. …..

DAVANIN ÖZETİ :Irak ülkesi vatandaşı olan davacı tarafından, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. maddesi (b, d ve k bendi) uyarınca sınır dışı edilmesine ilişkin Eskişehir Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nün … tarih ve …. sayılı işleminin; iç savaş nedeniyle ülkesini terk etmek zorunda kaldığı ve Türkiye’ye sığındığı, … yılından bu yana yasal olarak Türkiye’de ikamet ettiği, Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturma kapsamında göz altına alındığı, GBT kaydının bulunmadığı, Türkiye’de bulunduğu sürede herhangi bir suça karışmadığı, her hangi somut bir gerekçe belirtilmeden tesis edildiği, geri gönderildiği takdirde can güvenliğinin tehlike altında olduğu ve zulüm görme riski altında bulunduğu, hukuka aykırı olduğu, ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : .. yılından bu yana Türkiye’de bulunan davacının DAEŞ terör örgütü üyelerine karşı Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturma kapsamında göz altına alındığı, terör örgütü ile iltisakının tespit edildiği, kamu düzeni ve güvenliği için işlem tesis edildiği, sınır dışı edilmesi halinde işkence ve kötü muameleye uğrama riski bulunmadığı işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Eskişehir 1. İdare Mahkemesi’nce, duruşma için taraflara önceden bildirilen … günü, saat 10:25’te davacı vekili Av.Oğuz Özdemir ile davalı idare vekili Av. … duruşmaya geldiği görülerek açık duruşmaya başlanıldı, gelen taraflara usulüne uygun söz verilip dinlenildikten sonra duruşmaya son verilerek işin gereği görüşüldü.

Dava; 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. maddesi (b, d ve k bendi) uyarınca davacının sınır dışı edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Eskişehir Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun “Sınır dışı etme” başlıklı 52. maddesinde, “Yabancılar, sınır dışı etme kararıyla, menşe ülkesine veya transit gideceği ülkeye ya da üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilebilir.” kuralı yer almış; aynı Kanun’un “Sınır dışı etme kararı” başlıklı 53. maddesinde, “(1) Sınır dışı etme kararı, Genel Müdürlüğün talimatı üzerine veya resen valiliklerce alınır. (2) Karar, gerekçeleriyle birlikte hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir. Hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancı, bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa kendisi veya yasal temsilcisi, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir. (3) Yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, sınır dışı etme kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde idare mahkemesine başvurabilir. Mahkemeye başvuran kişi, sınır dışı etme kararını veren makama da başvurusunu bildirir. Mahkemeye yapılan başvurular on beş gün içinde sonuçlandırılır. Mahkemenin bu konuda vermiş olduğu karar kesindir. Yabancının rızası saklı kalmak kaydıyla, dava açma süresi içinde veya yargı yoluna başvurulması hâlinde yargılama sonuçlanıncaya kadar yabancı sınır dışı edilemez.” kurallarına yer verilmiş ve “Sınır dışı etme kararı alınacaklar” başlıklı 54. maddesinin 1. fıkrasının (b), (d) ve (k) bentlerinde; “b) Terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar, (d) Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar, (k) Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkili olduğu değerlendirilenler,” sınır dışı etme kararı alınacak yabancılar arasında sayılarak maddenin 2. fıkrası; “Bu maddenin birinci fıkrasının (b), (d) ve (k) bentleri kapsamında oldukları değerlendirilen uluslararası koruma başvuru sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi kişiler hakkında uluslararası koruma işlemlerinin her aşamasında sınır dışı etme kararı alınabilir.” şeklinde düzenlenmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; Irak ülkesi vatandaşı olan davacı hakkında Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı’nca … sayılı dosya ile DEAŞ Silahlı Terör Örgütüne Üye olma suçundan soruşturma başlatıldığı, bu soruşturma kapsamında… tarihinde gözaltına alındığı ve ifadesinin alınması akabinde serbest bırakıldığı, davacı ile risk analizi için görüşme yapıldığı ve Irak’ta DEAŞ Silahlı Terör Örgütü içerisinde silahlı olarak faaliyet gösterdiği hakkında teyide muhtaç istihbari bilgiler elde edildiğinin belirtildiği, herhangi bir tahdit kaydı ve GBT kaydının bulunmadığının tespit edildiği, Eskişehir Emniyet Müdürlüğünce evrakların İl Göç İdaresi Müdürlüğüne gönderilmesi üzerine değerlendirmeye alındığı ardından Eskişehir Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü … tarih ve … sayılı işlemi ile 6458 sayılı Kanun’un 54/1-b,d ve k bendi uyarınca sınır dışı edilmesinin kararlaştırılarak Ankara İl Göç İdaresi Müdürlüğü Geri Gönderme Merkezine sevk edilmesi üzerine anılan sınır dışı kararının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Yukarıda alıntıları verilen mevzuat çerçevesinde; ilgililerin sınır dışı edilip edilemeyeceğine ilişkin değerlendirmenin nesnel ve öznel durumlar göz önüne alınarak yapılması gerekmektedir.

Dava konusu uyuşmazlıkta; davacı hakkında tesis edilen işlemin TEM görevlileri ve Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen çalışmalara dayandığı, Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen… sayılı soruşturma dosyasının da ise; “şüpheliler hakkında yukarıda yazılı istihbari bilgi mahiyetindeki bilgiler dışında şüphelilerin DEAŞ örgütü mensubu olduklarına dair haklarında kamu davası açmaya yeter derecede somut ve yeterli delil elde edilmediği” gerekçesiyle… tarihli Kovuşturmaya Yer Olmadığına ilişkin kararın verildiği, bu bakımdan sınır dışı kararı alınmasına gerekçe olacak başkaca somut bir delil de gösterilemediği hususları birlikte değerlendirildiğinde; davacının ülke güvenliğini tehdit ettiğine ilişkin somut, inandırıcı bilgi ve belgenin bulunmadığı görülmektedir.

Bu durumda; hakkında ülke güvenliğini tehdit ettiğine ve terör örgütü üyesi olduğuna ilişkin somut delil ya da yargı kararı bulunmayan davacının sınır dışı edilmesine ilişkin … tarih ve… sayılı Eskişehir Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, davacı hakkında, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ulusal çıkarlarına aykırı olarak, terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olduğunun, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından tehdit oluşturduğunun yasal ve somut delillerle belirlenmesi durumunda davacı hakkında Devletin hükümranlık hakları doğrultusunda her zaman sınır dışı etme kararı alınabileceği açıktır. Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan …TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için belirlenen … -TL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta avansının re’sen davacıya iadesine, 6458 sayılı Kanunun 53/3. maddesi uyarınca kesin olarak, 04/01/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Eskişehir Avukat Oğuz Özdemir 

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu site sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, sitede yer alan bilgilendirmeler Türkiye Barolar Birliğinin ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Yabancılar ve Vatandaşlık Hukuku kategorisinde yer alıp, Yabancılar ve Vatandaşlık Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.
Eskişehir Avukat ihtiyaçlarınız için bize ulaşarak hukuki sorunlarınız için destek alın. Avukat Eskişehir ve Çevre İllerde yaşayacağınız hukuki yardım ve ihtiyaçlarınızda, Eskişehir Avukat Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu olarak Eskişehir Avukat ekibiyle iletişime geçebilirsiniz.