Eskişehir Ceza Hukuku Avukatı tarafından | 18 Ağustos 2021 tarihinde yazıldı.
Basit Yargılama Usulü Nedir?
Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7188 sayılı Kanun ile Ceza Muhakemesi sistemimize “Seri Muhakeme Usulü” ve “Basit Yargılama Usulü” adı verilen yeni yargılama usulleri getirilmiştir. 01.01.2020 tarihi itibariyle basit yargılama usulü uygulanmaya başlamıştır.
iddianamenin kabulünden sonra bazı suçlar yönünden mahkemenin takdirinde olmak üzere duruşma yapılmaksızın evrak üzerinden karar verilmektedir Basit yargılama usulünde mahkemeye takdir hakkı tanınmıştır. Yasal şartları bulunsa bile mahkemece yargılamanın mahiyeti gözetilerek olağan yargılama usulünün uygulanmasına da karar verebilecektir. Yine mahkeme basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verdiğinde de yargılamanın ancak duruşma açılarak görülebileceğine kanaat getirmesi halinde de yargılamanın her aşamasında bu usulden vazgeçme olanağı bulunmaktadır.
Yasal Mevzuat
Makale İçeriği Neleri İçerir?
Basit yargılama usulü, 5271 sayılı CMK nın 251. maddesinde düzenlenmiş olup yasal mevzuat şu şekilde düzenlenmiştir.
Asliye ceza mahkemesince, iddianamenin kabulünden sonra adli para cezasını ve/veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilebilir. (Ek cümle:8/7/2021-7331/23 md.) 175 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca duruşma günü belirlendikten sonra basit yargılama usulü uygulanmaz.
Basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verildiği takdirde mahkemece iddianame; sanık, mağdur ve şikâyetçiye tebliğ edilerek, beyan ve savunmalarını on beş gün içinde yazılı olarak bildirmeleri istenir. Tebligatta duruşma yapılmaksızın hüküm verilebileceği hususu da belirtilir. Ayrıca, toplanması gereken belgeler, ilgili kurum ve kuruluşlardan talep edilir.
Beyan ve savunma için verilen süre dolduktan sonra mahkemece duruşma yapılmaksızın ve Cumhuriyet savcısının görüşü alınmaksızın, Türk Ceza Kanununun 61 inci maddesi dikkate alınmak suretiyle, 223 üncü maddede belirtilen kararlardan birine hükmedilebilir. Mahkûmiyet kararı verildiği takdirde sonuç ceza dörtte bir oranında indirilir.
Mahkemece, koşulları bulunması hâlinde; kısa süreli hapis cezası seçenek yaptırımlara çevrilebilir veya hapis cezası ertelenebilir ya da uygulanmasına sanık tarafından yazılı olarak karşı çıkılmaması kaydıyla hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir.
Hükümde itiraz usulü ile itirazın sonuçları belirtilir.
Mahkemece gerekli görülmesi hâlinde bu madde uyarınca hüküm verilinceye kadar her aşamada duruşma açmak suretiyle genel hükümler uyarınca yargılamaya devam edilebilir.
Basit yargılama usulü, yaş küçüklüğü, akıl hastalığı, sağır ve dilsizlik hâlleri ile soruşturma veya kovuşturma yapılması izne ya da talebe bağlı olan suçlar hakkında uygulanmaz.
Basit yargılama usulü, bu kapsama giren bir suçun, kapsama girmeyen başka bir suçla birlikte işlenmiş olması hâlinde uygulanmaz.
Basit Yargılama Usulünün Şartları Nelerdir
Basit yargılama usulü yasada o suç için öngörülen cezanın adli para cezası veya üst sınırı 2 yıl veya daha az hapis cezası gerektiren suçlarda uygulanabilmektedir. Mahkemece basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verildiğinde mahkemece iddianame taraflara tebliğ edilerek tebliğ tarihinden itibare 15 gün içerisinde tarafların yazılı savunma ve beyan dilekçelerini mahkemeye sunulması istenir. Sürenin sonunda araştırılacak bir husus kalmaz ise mahkemece duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden karar verilmektedir. Sanık hakkında mahkumiyet kararı verildiği takdirde sonuç ceza da 1/4 oranında indirim uygulanmaktadır. Yine mahkemece sonuç cezanın adli para cezasına çevrilmesi, hapis cezasının ertelenmesi ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması gibi seçenek yaptırımların da uygulanması mümkündür.
Basit yargılama usulüne giren bir suç ile bu kapsama girmeyen başka bir suçla birlikte işlenmiş olması hâlinde basit yargılama usulü uygulanamaz
Basit Yargılama Usulünde İtiraz
Basit yargılama usulü sonucu verilen kararlara karşı kararın tefhim veya tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz edilebilir. Süresi içinde itiraz edilmemesi halinde verilen karar kesinleşir. İtiraz üzerine mahkemece duruşma açılır ve genel hükümlere göre yargılamaya devam olunur. Taraflar gelmese bile yokluklarında duruşma yapılarak yeniden hüküm tesis edilir. Eğer itiraz sanık dışındaki kişiler tarafından yapılmış ise bu halde 1/4 oranındaki indirim oranı korunmaktadır. Ancak itiraz sanık tarafından yapılmış ise bu indirimden faydalanamaz. İtiraz üzerine duruşma açılarak yeniden hüküm kurulması durumunda bu karara karşı genel hükümlere göre istinaf veya itiraz kanun yollarına başvurmak mümkündür.
Sonuç Olarak
01.01.2020 tarihi itibariyle basit yargılama usulü uygulanmaya başlamıştır. Basit yargılama usulü yasada o suç için öngörülen cezanın adli para cezası veya üst sınırı 2 yıl veya daha az hapis cezası gerektiren suçlarda uygulanabilmektedir. iddianamenin kabulünden sonra bazı suçlar yönünden mahkemenin takdirinde olmak üzere duruşma yapılmaksızın evrak üzerinden karar verilmektedir. Sanık hakkında mahkumiyet kararı verildiği takdirde sonuç ceza da 1/4 oranında indirim uygulanmaktadır.
Saygılarımızla
Eskişehir Ceza Avukatı Oğuz Özdemir
Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.
Bu site sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, sitede yer alan bilgilendirmeler Türkiye Barolar Birliğinin ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.
Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu
Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Ceza Hukuku kategorisinde yer alıp, Ceza Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.
Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Ceza Hukuku Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!