Tehiri İcra

Tehiri İcra

Tehiri icra, bir başka deyişle icranın geri bırakılması, borçluya karşı başlatılan ilamlı icra takiplerinde ilk derece mahkemesi kararının borçlunun ilgili kanun yoluna başvurarak aynı zamanda belirli bir teminat göstermesiyle icra takibini yargılama sonuçlanıncaya kadar durdurmasıdır.

İlk derece mahkemesi bir karar verdiği zaman her ne kadar bu kararı direkt olarak icra etmek mümkün olsa da bu kararı karşı taraf, istinaf veya temyiz kanun yoluna götürdüğünde icrayı durdurmak için tehiri icra yoluna başvurabilir. Tehiri icra işlemi alacaklının alacağı elde etmesini engellediği için borçlunun menfaatine olan oldukça önemli bir düzenlemedir.

Tehiri icra talebine borçluya karşı yapılan ilamlı icra takiplerinde başvurulur. Yargılama sonucunda verilen kararın uygulanabilmesi için ilamlı icra takibi başlatılır. İlamsız icra takiplerinde mahkeme kararına gerek duyulmadan icra yoluna başvurulduğu için tehiri icraya konu olamazlar.

Tehiri icra işleminin kanuni dayanağı 2004 Sayılı İcra İflas Kanunu madde 33’te düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, “İcra emrinin tebliği üzerine borçlu yedi gün içinde dilekçe ile icra mahkemesine başvurarak borcun zamanaşımına uğradığı veya imhal veya itfa edildiği itirazında bulunabilir. İtfa veya imhal iddiası yetkili mercilerce re’sen yapılmış veya usulüne göre tasdik edilmiş yahut icra dairesinde veya icra mahkemesinde veya mahkeme önünde ikrar olunmuş senetle tevsik edildiği takdirde icra geri bırakılır” şeklinde ifade edilmiştir.

İcranın geri bırakılması talebinin sebebi borçlunun farklı sebeplerden dolayı ödeme gücünün bulunmaması olabilmektedir. Mahkemece verilen geri bırakma kararı sonrasında borçlunun zaman kazanarak borcunu ödemeye ehil olması sağlanır. Talep mahkemece incelenecek ve ancak ödeme güçlüğü bulunduğuna kanaat getirildiği takdirde icra işlemleri geri bırakılacaktır.

İcraya konu olan mahkeme kararına karşı kanun yoluna başvurulur. Kanun yoluna taşınan karara ilişkin üst mahkeme işlemleri sonuçlanıncaya kadar icra ertelenecektir. Böylece kanun yolundaki mahkeme karar verene kadar alacaklı, alacağı için borçluya icra takibinde bulunamayacaktır.

İcranın ertelenmesi yani tehiri icra için icra takibine ilişkin mahkeme kararının kanun yoluna götürülmesi yeterli değildir. İcra takibi, kanun yoluna başvuru ile kendiliğinden durmayacaktır. Öncelikle ilk derece mahkemesinin icra konusu kararı, tehiri icra talepli bir şekilde kanun yoluna götürülmelidir. Bahsedilen kanun yolu somut olayın özelliklerine göre istinaf veya temyiz olabilmektedir. İlk derece mahkemesinin kararının istinaf edildiğine dair derkenar yazısı alınmalıdır. Hesaplanan teminat tutarı, nakdi teminat olarak icra dosyasına yatırılmalıdır. Uygulamada daha çok nakdi teminat veya teminat mektubu kabul edilir. Banka tarafından temin edilen teminat mektubu da icra dosyasına eklenerek bu adım tamamlanabilir.

İlk derece mahkemesi kararının kanun yoluna götürüldüğüne ilişkin derkenar yazısı ve teminat dekontu icra müdürlüğüne sunulur. Belgelerin sunulmasının ardından icra müdürlüğünden mehil vesikası talep Edilir. Borçlu; derkenar, teminat dekontu, mehil vesikasını icra mahkemesine sunarak icranın geri bırakılmasına karar verilmesini talep eder. İcra mahkemesi tehiri icra kararı verdiği takdirde bu karar, mehil vesikası süresi içinde icra müdürlüğüne sunulur. Böylece icra durdurulmuş olur.

Tehiri İcra Şartları

• İlama dayanan dava dosyasının istinaf ya da temyiz edilmesi gerekir.
• Yerel mahkemede verilen karar usulüne uygun tebliğ edilmelidir. Aksi halde icranın geri bırakılması kararı alınamaz.
• Teminat bedeli, icra dosyasına üç aylık faizi ile birlikte yatırılmalıdır.
• Borçlunun, itfa veya imha iddiası yetkili mercilerce re’sen yapılmış veya usulüne göre tasdik edilmiş yahut icra dairesinde veya icra mahkemesinde veya mahkeme önünde ikrar olunmuş senetle belgelenmesi gerekir.
• İtfa veya imhaya dayanan istekler mutlaka noterlikçe re’sen yapılmış veya tasdik olunmuş belgelere veya icra zaptına istinat ettirilmelidir.

Tehiri İcra Süreci

Tehiri icra sürecinin ilk başlangıcı ilama dayanılarak başlatılmış olan icra takibinin borçlu tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edilmesidir. Söz konusu tebliğ işlemi gerçekleştikten sonra borçlu taraf, ilamlı takibin dayanağı olan ilamın istinaf/temyiz edileceğine dair bir derkenar almalı ve icra dosyasına sunmalıdır. İlk derece mahkemesi tarafından verilen karara karşı istinaf/temyiz yoluna gidildiğine dair olan tensibe derkenar denmektedir.

Bunun ardından tehiri icra sürecinin devam edebilmesi için icra dosyasına teminat yatırılması gerekmektedir. Teminat, icra dosyasındaki güncel borcun toplam bedelinin üzerine üç aylık faiz eklenerek hesaplanacak olan dosya hesabı kadardır. Söz konusu teminat dosyaya nakdi olarak yatırılabileceği gibi herhangi bir bankadan alınan teminat mektubu biçiminde de söz konusu olabilmektedir. İcra hukuk mahkemesi tehiri icra kararı verir.

Teminat yatırıldıktan ve derkenar alındıktan sonra borçlu, icra dosyasından mehil vesikası almalıdır. Mehil vesikası, tehiri icra kararı kararı getirmek üzere alınan süreyi gösteren bir belgedir. Borçlunun yatırmış olduğu teminat uygun kabul edilirse borçlu icra müdürlüğüne başvurur ve tehiri icra kararının getirilmesi için 60 günlük mehil vesikası alır. Söz konusu 60 günlük süre içinde icra dosyası Yüksek Mahkemenin söz konusu dosya hakkında vereceği onama veya bozma kararına kadar durur.

60 günlük süre içinde eğer mahkeme karar vermezse borçlu 30 günlük ek süre talebinde bulunabilir. Borçlu ek süre içinde de tehiri icra kararı getiremezse alacaklı yatırılan teminatı icra dairesinden alacağını tahsil etme amacıyla talep edebilecektir. Ancak yüksek mahkeme ilama konu edilen ilk derece mahkemesi kararını bozarsa borçlu tehiri icra talebi için yatırmış olduğu teminatı tümüyle geri alabilecektir. Yüksek mahkeme tam tersi bir karar verirse de alacaklı, yatırılan teminattan alacağını tahsil etme imkanına haiz olur.

Mehil Vesikası Nedir

Mehil vesikası, icra müdürlüğü tarafından borçluya verilen belgedir. Bu belge, borçlunun icra hukuk mahkemesinden aldığı tehiri icra kararını getirmesi için verilir. Borçlunun tehiri icra kararını getirmek için belirli bir süreye uyması gerekmektedir. Borçlunun mehil vesikası talep edebilmesi için usulüne uygun olarak, İlk derece mahkemesinden alınan derkenar, yatırılması gereken miktara uygun şekilde yatırılmış teminat dekontu veya mektubu, İcra müdürlüğüne sunulmalı ve icra müdürlüğünden mehil vesikası talep edilmelidir.

Belgelerin icra müdürlüğüne verilmesi üzerine icra müdürlüğü tarafından borçluya altmış günlük süre verilmektedir. Uygulamada, altmış günlük süre bitiminde haklı nedenler var ise ek süre olarak otuz gün verilebilmektedir. Borçlu gerekli prosedürleri yerine getirdikten sonra icra mahkemesine başvurmalıdır. Bu başvuruda mehil vesikasını da dilekçesinin ekinde mahkemeye sunmalıdır.

Borçlu icra müdürlüğünden mehil vesikasını aldığı takdirde bir ispat belgesine kavuşmuş olur. Bu vesika sayesinde ilk derece mahkemesi kararının borçlu tarafından istinaf edildiği ispatlanır. Aynı zamanda icra takibine esas teşkil eden borcun üç aylık faiziyle beraber yatırılması yani teminat şartının yerine getirildiği anlaşılmaktadır.

Mehil vesikası için icra müdürlüğüne sunulması gereken belgelerde eksiklik halinde mehil vesikası talebi reddedilir. Mehil vesikası talebi kabul edilerek borçluya mehil vesikası verilirse borçlu öngörülen süre içerisinde tehiri icra kararını almalıdır. Borçlu tehiri icra kararını aldığı takdirde kanun yolu süreci tamamlanıncaya kadar icra takibi durdurulmuş olacaktır. İcranın durması süreci ile ilgili Eskişehir icra avukatı ekibimizden bilgi alabilirsiniz.

Teminat Teminat Mektubu İle Sağlanacaksa ;

Banka tarafından verilecek teminat mektubunda zorunlu unsurlar bulunmaktadır. Zorunlu unsurlar :

• Teminat mektubunun hazırlanma tarihi,
• İcra takibinin durdurulması amacıyla verildiği,
• İlgili olduğu icra müdürlüğü ile esas numarası,
• Borçlunun adı soyadı,
• İlk derece mahkemesindeki dosyanın bilgileri,
• İlk derece mahkemesi kararına karşı hangi kanun yoluna gidildiği,
• Hesaplanan teminat tutarının banka tarafından garanti edildiği,

Tehiri İcra Süresi

Tehiri icra süresi, mehil vesikasına dayanılarak belirlenmektedir. Mehil vesikası, borçluya İcra Mahkemesi’nden karar getirmesi için süre verildiğini gösterir. İcra Mahkemesi’nden getirilmesi gereken karar, tehiri icra kararıdır. Borçlu, derkenar yazısı ve teminat dekontu ile icra müdürlüğünden mehil vesikası talep eder.

İcra müdürlüğü tarafından verilen mehil vesikasında borçluya altmış gün süre verilmektedir. Uygulamada bu süre haklı nedenler ile otuz gün daha uzatılmaktadır. Otuz gün olan ek süre, borçluya bir kereliğine verilmektedir. Borçlu altmış veya somut olaya göre doksan gün içinde İcra Mahkemesi’nden tehiri icra kararını almalı ve icra müdürlüğüne sunmalıdır. Mehil vesikası ile verilen süre içerisinde borçlu tehiri icra kararını icra müdürlüğüne sunarsa kanun yolu incelemesi sonuçlanana kadar icra takibi durmaktadır. Kanun yolu incelemesi süresince icra takibinin durması, istinaf veya temyiz sürecine ilişkindir. Alacaklı alacağını, borçludan icra yoluyla talep edemeyecektir.

Tehiri İcra Kararında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Tehiri icra kararında görevli ve yetkili mahkeme, İcra Mahkemesi’dir. İlama karşı kanun yoluna başvuran borçlu, gerekli prosedürleri yerine getirdikten sonra İcra Mahkemesi’nden karar almalıdır. Tehiri icra kararında yetkili mahkeme de İcra İflas Kanunu’nun otuz altıncı maddesinde düzenlenmiştir. İlgili düzenleme, icranın geri bırakılması için İcra Mahkemesi’nden karar alınması gerektiğine yöneliktir. Kararın alınacağı İcra Mahkemesi, kanundaki düzenlemeye göre takibin yapıldığı yer mahkemesidir. Bu sebeple tehiri icra kararı alınmasında yetkili mahkeme, takibin yapıldığı yer mahkemesidir. İcra hukuku ile ilgili Eskişehir icra avukatı ekibimizden bilgi alabilirsiniz.

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda İcra ve İflas Hukuku kategorisinde yer alıp, İcra ve İflas Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir İcra ve İflas Hukuku Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!