Dernek Nasıl Kurulur? Dernek Nasıl Feshedilir?

Dernek Nasıl Kurulur? Dernek Nasıl Feshedilir?

Dernekler en az yedi gerçek veya tüzel kişinin bir araya gelmesiyle oluşan, özel hukuk hükümlerine tabi kişi topluluğu biçimindeki tüzel kişilerdir. Üyelerin kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amacı vardır. Dernekler ,ortak bir amaca ulaşmak için üyelerinin bilgi ve çalışmalarının sürekli olarak birleştirilmeleriyle kurulur.

Bugün ki hukuk bültenimizde Eskişehir ilinde Dernek Avukatı  olarak  dernek nasıl kurulur, yönetimin dikkat etmesi gereken hususlar nelerdir, nasıl feshedilir konularını mevzuatımız ışığında ele alacağız.

Derneklerin Kuruluşu Nasıl Olur? Dernek Kaç Kişiyle Kurulur?

Dernekler, kuruluş bildirimini, dernek tüzüğünü ve gerekli belgeleri yerleşim yerinin bulunduğu yerin en büyük mülki amirine verdikleri anda tüzel kişilik kazanır.(M.K 59/1)

Dernek kurabilmek için en az yedi gerçek veya tüzel kişinin bir araya gelmesi gerekir. Kurucu sayısının bu miktardan fazla olmasında bir sakınca yoktur.

Derneğin tüzel kişilik kazanabilmesi için, kurucuların kuruluş bildirimini, dernek tüzüğünü ve gerekli belgeleri derneğin kurulacağı yerin en büyük mülki amirine vermeleri gerekir.

Kuruluş bildirimi ve belgelerin doğruluğu ile dernek tüzüğü  en büyük mülki amir tarafından altmış gün içinde dosya üzerinden incelenir.

Kuruluş bildiriminde tüzükte ve kurucuların hukuki durumlarında kanuna aykırılık veya noksanlık tespit edildiği takdirde bunların giderilmesi veya tamamlanması derhal kuruculardan istenir. Bu istemin tebliğinden başlayarak 30 gün içinde bildirilen noksanlık tamamlanmaz ve kanuna aykırılık giderilmese, en büyük mülki amir,yetkili asliye hukuk mahkemesinde derhal feshi konusunda dava açması için durumu cumhuriyet savcılığına bildirir.Cumhuriyet savcısı mahkemeden derneğin faaliyetlerinin durdurulmasına karar verilmesini de isteyebilir.

Kuruluş bildiriminde, tüzükte ve belgelerde kanuna aykırılık veya noksanlık bulunmaz ya da bu aykırılık veya noksanlık belirli sürede giderilmiş bulunursa, durum derneğe yazılı olarak bildirilir ve dernek, dernekler kütüğüne kaydedilir.

Kimler Dernek Kurabilir?

Fiil ehliyetine sahip gerçek veya tüzel kişiler, önceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahiptir. Bu hak anayasamız tarafından güvence altına alınmıştır. Anayasa Madde 33. Herkes, önceden izin almaksızın dernek kurma ve bunlara üye olma ya da üyelikten çıkma hürriyetine sahiptir. Yani bu konuda bizimle aynı amaçla hareket eden yedi kişi bulmamız kuruluş aşamasında yeterli bir başlangıç olacaktır.

Ancak, Türk Silâhlı Kuvvetleri ve kolluk kuvvetleri mensupları ile kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri hakkında özel kanunlarında getirilen kısıtlamalar saklıdır.

On beş yaşını bitiren ayırt etme gücüne sahip küçükler; toplumsal, ruhsal, ahlakî, bedensel ve zihinsel yetenekleri ile spor, eğitim ve öğretim haklarını, sosyal ve kültürel varlıklarını, aile yapısını ve özel yaşantılarını korumak ve geliştirmek amacıyla yasal temsilcilerinin yazılı izni ile çocuk dernekleri kurabilir veya kurulmuş çocuk derneklerine üye olabilirler.On iki yaşını bitiren küçükler yasal temsilcilerinin izni ile çocuk derneklerine üye olabilirler ancak yönetim ve denetim kurullarında görev alamazlar.Çocuk derneklerine on sekiz yaşından büyükler kurucu veya üye olamazlar.

Dernek Kurmak İçin İstenen Belgeler Nelerdir?

1. Gerçek veya tüzel en az yedi kurucu tarafından doldurulmuş ve imzalanmış Kuruluş Bildirimi Formu
2. Dernek kurucuları tarafından her sayfası imzalanmış Dernek Tüzüğü
3. Dernek kurucuları arasında tüzel kişiliklerin bulunması halinde; bu tüzel kişilerin unvanı, yerleşim yeri ve kuruluş belgesi ile tüzel kişiliklerin organları tarafından yetkilendirilen gerçek kişi de belirtilmek kaydıyla bu konuda alınmış kararın fotokopisi,
4. Kurucular arasında yabancı dernek veya dernek ve vakıf dışında kar amacı gütmeyen kuruluşlar bulunması halinde, bu tüzel kişilerin derneklere kurucu olabilmesine dair İçişleri Bakanlığınca izin verildiğini belirten dernek kurucuları tarafından imzalanmış yazılı beyan,
5. Kurucular arasında yabancı uyruklular varsa, bunların Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olduklarını gösterir belgelerin fotokopileri,
6. Yazışma ve tebligatı almaya yetkili kişi veya kişilerin adı, soyadı, yerleşim yerlerini ve imzalarını belirten liste,
7. Dernek merkezinin (ikametgah) tapu kütüğünde mesken olarak gösterilen yerlerde bulunacak olması halinde kat malikleri kurulunun oybirliği ile alacağı karar örneği (muvafakatname).

Dernek Tüzüğü Nasıl Hazırlanır?

Her derneğin bir tüzüğü bulunur. Bu tüzükte aşağıda gösterilen hususların belirtilmesi zorunludur:

1. a) Derneğin adı ve merkezi.
2. b) Derneğin amacı ve bu amacı gerçekleştirmek için dernekçe sürdürülecek çalışma konuları ve çalışma biçimleri ile faaliyet alanı.
3. c) Derneğe üye olma ve üyelikten çıkmanın şart ve şekilleri.
4. d) Genel kurulun toplanma şekli ve zamanı.
5. e) Genel kurulun görevleri, yetkileri, oy kullanma ve karar alma usul ve şekilleri.
6. f) Yönetim ve denetim kurullarının görev ve yetkileri, ne suretle seçileceği, asıl ve yedek üye sayısı.
7. g) Derneğin şubesinin bulunup bulunmayacağı, bulunacak ise şubelerin nasıl kurulacağı, görev ve yetkileri ile dernek genel kurulunda nasıl temsil edileceği.
8. h) Üyelerin ödeyecekleri giriş ve yıllık aidat miktarının belirlenme şekli.

ı) Derneğin borçlanma usulleri.

1. j) Derneğin iç denetim şekilleri.
2. k) Tüzüğün ne şekilde değiştirileceği.
3. l) Derneğin feshi halinde mal varlığının tasfiye şekli.

Dernek tüzüğü hazırlama, derneğin organları, genel kurul toplantıları,yönetim kurulunun belirlenmesi,denetleme kurulu gibi hususların mevzuata uygun ve devamlı bir şekilde işleyebilmesi için mutlaka hukuki destek alınması gerektiği kanaatindeyiz.Bu konuda Eskişehir ilinde Dernek Avukatlığı yani derneklere hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti veren avukat Oğuz Özdemir hukuk bürosu olarak bize ulaşabileceğiniz gibi diğer meslektaşlarımıza da başvurabilirsiniz.

Dernek Nasıl Feshedilir? Dernek Nasıl Sona Erer?

Dernekler, aşağıdaki hallerde kendiliğinden sona erer

1. Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hâle gelmesi veya sürenin sona ermesi, 2. İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması,
2. Borç ödemede acze düşmüş olması,
3. Tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hâle gelmesi,
4. Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması.

Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir. Genel kurulda dağıtma(derneğin feshi) kararı, toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.

Derneğin Mahkeme kararı ile fesih

Derneğin amacı, kanuna veya ahlâka aykırı hale gelirse; Cumhuriyet savcısının veya bir ilgilinin istemi üzerine mahkeme, derneğin feshine karar verir. Mahkeme, dava sırasında faaliyetten alıkoyma dahil gerekli bütün önlemleri alır.

Saygılarımızla

Avukat  Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için Büromuzla bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. Daha detaylı bilgi için tıklayınız.

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Hukuk Bülteni kategorisinde yer alıp, Hukuk Bülteni Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Hukuk Bülteni Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!