Belediyelerin park ücreti yasal mı?
Belediyelerin cadde ve sokaklardan park ücreti alması günümüzde sıklıkla Belediyelerin park ücreti yasal mı? sorusunu akıllara getirmektedir. Belediyeler öncelikle su, imar, alt yapı, cadde ve sokak temizliği, mezarlık hizmeti verilmesi, çevre sağlığı verilmesi gibi hizmetleri bulunmaktadır. Belediyeler bu hizmetleri sunarken kar amacı gütmemesi asıldır.
Belediyelerin kamu hizmeti olarak otopark yapmak ve vatandaşların araçlarını park edecek yerler inşa etmekte görevleri arasındadır. Belediyelerin vatandaşlara otopark yapmak gibi bir yükümlülüğünün yanında vatandaşlarımızın da umuma açık alanlardan faydalanma hakkı bulunmaktadır. Belediyelerin park ücreti yasal mı sorusu ile ilgili olarak eskişehir avukatlarından bilgi alabilirsiniz.
Belediyelerin park ücreti yasal mı?
Makale İçeriği Neleri İçerir?
Günümüzde belediyeler umuma açık olan yerlerde de park ücreti almakta olup bu sebeple vatandaşlarımız belediyelerin park ücreti alması yasal mı sorusunu avukatlara sormaktadır. Belediyelerin umuma açık yerlerde park ücreti alması ile ilgili bazı mahkeme kararları da bulunmaktadır. Büyükşehir Belediyesi Kanunu 7. maddesi f bendi;
Büyükşehir ulaşım ana plânını yapmak veya yaptırmak ve uygulamak; ulaşım ve toplu taşıma hizmetlerini plânlamak ve koordinasyonu sağlamak; kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek şeklindedir.
Belediyelerin park ücreti alması ile ilgili yargı kararı
Danıştay 8. Dairesi 2011/1214 E. 2011/3344 K. sayılı kararı;
ENCÜMEN KARARLARININ İPTALİ İSTEMİ – BAZI CADDELERİN ÜCRETLİ OTOPARK OLARAK KİRAYA VERİLMESİ – BELEDİYE SINIRLARI İÇİNDE TRAFİK DÜZENLEMESİ İLE İLGİLİ OLARAK BELEDİYELERİN TAKDİR YETKİSİNİN BULUNDUĞU – İDARE MAHKEMESİ KARARINDA HUKUKA UYARLIK GÖRÜLMEDİĞİ
Uyuşmazlık, davacı tarafından, B.İl merkezindeki bazı caddelerin ücretli otopark olarak tahsis edilerek kiraya verilmesine ilişkin Encümen kararlarının iptali isteminden doğmuştur. Yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerinin tespiti ve işletilmesi konusunda belediyeye verilen yetkinin hukuka, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygun kullanılıp kullanılmadığı, belediyece belirlenen cadde ve sokakların belirli kısımlarının otopark olarak işletilmesinin, yolların asıl kullanım amacını engelleyip engellemediği, ulaşımı
… trafik güvenliği açısından sakıncasının bulunup bulunmadığı, planlama ve şehircilik ilkeleri açısından yapılan uygulama ile yolların kullanım fonksiyonunun ne şekilde değiştiği ve bu değişikliğin yolun imar planlarında öngörülen fonksiyonuna uygun olarak kamuya hizmet vermesine imkan verip vermediği hususlarının tespiti amacıyla bilirkişi incelemesi yapılması gerekirken, belediye sınırları içinde trafik düzenlemesi ile ilgili olarak Belediyelerin takdir yetkisinin bulunduğu gerekçesiyle verilen, karar da hukuka uyarlık görülmemiştir.
Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır. Danıştay Tetkik Hakimi Hilal AKTEMUR DERMANCIOĞLU’nun Düşüncesi: İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir. Danıştay Savcısı Radiye TİRYAKİ’nin Düşüncesi: Burdur İlindeki bazı caddelerin ücretli otopark olarak tahsis edilip kiraya verilmesine ilişkin encümen kararının iptali istemiyle açılan davayı reddeden idare mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
İdare Mahkemesince, 5393 sayılı Belediye Kanununun 15/p maddesi uyarınca, karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerleri tesbit etmek, işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek hususunda belediyeler yetkili olduğundan tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, 3194 sayılı İmar Yasasının ilgili hükümlerine göre, herhangi bir sahanın imar planında gösterildiği amacın dışında başka bir amaçla kullanılamayacağı,
ihtiyaca binaen lüzumlu park yerlerinin de imar planında gösterilmesi gerekeceği anlaşıldığından, dava konusu olayda, imar planında yol olarak geçen bazı yerlerin imar planındaki amacının dışında, otopark olarak tahsis edilerek kiraya verilmesi işleminde hukuka uyarlık bulunmadığından, kararda yazılı gerekçe ile davayı reddeden idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenle mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
Uyuşmazlık, davacı tarafından, Burdur İl merkezindeki bazı caddelerin ücretli otopark olarak tahsis edilerek kiraya verilmesine ilişkin Encümen kararlarının iptali isteminden doğmuştur.
5393 sayılı Yasanın 15/p maddesinde; “Kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek, kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek” belediyelerin yetkileri ve imtiyazları arasında sayılmıştır.
İdarelere belli bir kararı alıp almamak veya kanunda öngörülen değişik çözümler arasında bir seçim yapmak konusunda tanınan serbestiye takdir yetkisi denir. Bu yetki, keyfi bir hareket yetkisi olmayıp, ancak mevzuatın belirlediği alan içerisinde hukuka uygun bir şekilde kullanılabilir. Takdir yetkisine dayalı işlemlerin hukukun belirlediği sınırlar ile kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun şekilde objektif, makul ve geçerli neden ve gerekçelere dayalı olarak tesis edilmesi gerektiği idare hukukunun en temel ilkesidir.
Bu bağlamda, karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek konusunda belediyelerin yetkili olduğu açık ise de, bu yetkinin takdir yetkisi ile ilgili olarak yukarıda belirlenen hukuki çerçeve içinde kullanılması gerekmektedir.
Bu durumda, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerinin tespiti ve işletilmesi konusunda belediyeye verilen yetkinin hukuka, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygun kullanılıp kullanılmadığı, belediyece belirlenen cadde ve sokakların belirli kısımlarının otopark olarak işletilmesinin, yolların asıl kullanım amacını engelleyip engellemediği, ulaşımı güçleştirip güçleştirmediği, trafik güvenliği açısından sakıncasının bulunup bulunmadığı,
planlama ve şehircilik ilkeleri açısından yapılan uygulama ile yolların kullanım fonksiyonunun ne şekilde değiştiği ve bu değişikliğin yolun imar planlarında öngörülen fonksiyonuna uygun olarak kamuya hizmet vermesine imkan verip vermediği hususlarının tespiti amacıyla bilirkişi incelemesi yapılması gerekirken, belediye sınırları içinde trafik düzenlemesi ile ilgili olarak Belediyelerin takdir yetkisinin bulunduğu gerekçesiyle verilen, İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Isparta İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine 24.06.2011 gününde oybirliği ile karar verildi. Belediyelerin park ücreti yasal mı? Belediyelerin park ücreti yasal mı sorusunun cevabı için Eskişehir hukuk bürolarından bilgi alabilirsiniz.
Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu
Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Hukuk Bülteni kategorisinde yer alıp, Hukuk Bülteni Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.
Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Hukuk Bülteni Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!