Yurt Dışında Verilen Boşanma Kararının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi

Eskişehir Avukat ve Hukuk Hizmetleri

Ceza Hukuku

Yurt Dışında Verilen Boşanma Kararının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi Eskişehir Ceza Hukuku Avukatı tarafından | 25 Haziran 2021 tarihinde yazıldı.

Yurt Dışında Verilen Boşanma Kararının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi

Yabancı ülke mahkemelerince verilen kararlar Türkiye’de kendiliğinden geçerli hale gelmemektedir. Yabancı ülke mahkeme kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için tanıma ve tenfiz davaları açılması gerekmektedir. Yurt dışında yaşayan gurbetçilerimiz tarafından “ben yurt dışında boşandım ancak halen Türkiye’de evli görünmekteyim”, “Belçika’da boşandım bu kararla Türkiye’de ne yapmam lazım”, “Almanya’da boşandım bu karar Türkiye’ de geçerli mi” şeklinde sorularla karşılaşmaktayız. Uluslararası hukuk gereğince, bir ülke mahkemelerince verilen kararlar o ülke sınırları içerisinde geçerli olmaktadır. Bu kararların yabancı bir ülkede geçerli hale gelebilmesi, ilgili ülke mevzuatında öngörülen usullere uygun olarak tanınması veya tenfizine bağlıdır.

Tanıma ve Tenfiz Nedir?

Yabancı mahkeme ilamlarının tanınması ve tenfizi, hukukumuzda 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki Kanun (MÖHUK) uyarınca düzenlenmiştir.

Tanıma davası: yabancı bir ülkede verilen mahkeme kararının kesin hüküm veya kesin delil olarak kabul edilmesini sağlamaya yönelik açılan davaya verilen isimdir. Diğer bir anlatımla icra gerektirmeyen hükümleri ihtiva eden mahkeme kararları Türkiye’de yalnızca tespiti anlamında geçerli olması isteniyorsa, tanıma davası açmak yeterli olacaktır.

Örneğin Belçika mahkemesince sadece boşanma kararı verilmiş ve bunun yanında velayet, nafaka, tazminat gibi bir icrai nitelikli bir hüküm yok ise o zaman sadece tanıma davası açmak yeterli olacaktır.

Tenfiz davası :Tanıma davasından farklı olarak tenfiz davasında kararda icraî nitelikli hüküm bulunmaktadır. Diğer bir anlatımla yabancı mahkemelerce kişilerin özel hukuk ilişkilerine ilişkin dava sonucunda verilen, icra nitelikli hükümler ihtiva eden kararlarının Türkiye’de de geçerli olması, hüküm ve sonuç doğurmasını sağlayan dava türüdür.

Örneğin Almanya mahkemesince sadece boşanma kararı ile birlikte çocukların velayetinin verilmesi, nafakaya hükmedilmesi, tazminata karar verilmesi gibi icrai nitelikli karar verilmiş ise bu durumda tenfiz davası açılması gerekmektedir. Belçika, Almanya gibi herhangi bir ülkede boşanan çiftlerin ülkemizde bu durumu tanıma ve tenfiz ettirmesi gerekmektedir.

Tanıma ve Tenfizin Gerekliliği

Yabancı mahkemenin verdiği boşanma kararı Türk mahkemelerinde tanımadıkça, taraflar Türkiye’de boşanmış sayılamayacak ve Türkiye’de bu evlilik devam ediyor gözükecektir. Yabancı mahkeme kararı kendiliğinden Türkiye’de icrai nitelik kazanamayacağından tanıma veya tenfiz davası açılması gerekmektedir.

Tanıma ve Tenfiz Davası İçin Gerekli Belgeler

  • Yabancı Mahkeme tarafından verilen boşanma kararının aslı veya tasdikli sureti
  • Boşanma kararının kesinleşmiş olduğuna dair şerh
  • Boşanma kararının aslı üzerine alınacak APOSTİL şerhi
  • Boşanma kararının, kesinleşme şerhinin ve apostil şerhinin, yeminli tercüman tarafından Türkçe’ye tercüme edilmiş hali
  • Türkçe’ye tercüme yapıldıktan sonra resmi kurumlar (Noter veya Konsolosluk) tarafından tasdik edilmiş hali
  • Pasaport ve nüfus cüzdan fotokopisi
  • Davanın avukat aracılığı ile yürütülmesi talep edilecek ise noterden veya konsolosluktan alınacak resimli boşanma vekaletnamesi
Tanıma ve Tenfiz Davasına İlişkin Yargıtay Kararları

Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 10.5.2016 tarih ve E. 2016/7298, K. 2016/9591 sayılı kararı ” Davacı, yabancı mahkeme kararında yer alan nafaka yükümlülüğüne dair bölümün tenfızine karar verilmesini ve “tanınması ile tenfizi talep olunan karar gerekçesi, içeriği ve hükümleri ile Türk Medeni Kanununun velayet ile ilgili düzenlemeleri dikkate alınarak” müşterek çocukların velayetlerinin kendisine verilmesini istemiştir. Mahkemece verilen ilk hüküm, tarafların temyizi üzerine Dairemizin 30.4.2015 tarihli ilamı ile “… davacının velayet ile ilgili talebi hakkında ve yabancı boşanma kararında yer alan nafaka yükümlülüğü hakkında bir karar verilmediği” gerekçesiyle bozulmuş, tanınmasına karar verilen boşanma kararı yönünden onanmıştır. Mahkemece bozmaya uyulmuş ise de; oluşturulan ikinci kararda tanıma ve tenfiz kararı verildikten sonra yabancı mahkeme ilamında yer almayan ve mahkeme ilamına göre farklılık arz edecek şekilde düzenlemelere yer verilerek yeniden hüküm kurulmuştur. Yabancı mahkemece verilen boşanma kararının tenfız ve tanınması istemine dair davalarda, koşullarının varlığı halinde tenfız ve tanımaya karar verilmekle yetinilir. Mahkemece, tenfiz kararı ile yetinilmeyip yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.” Eskişehir boşanma avukatı Oğuz Özdemir olarak müvekkillerimize tanıma ve tenfiz davasında hizmet vermekteyiz.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 24.12.2015 tarih ve 2015/20973 E., 2015/25014 K. Sayılı kararı “Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle yabancı mahkeme kararında boşanma dışında icrası gereken bir hüküm mevcut olmadığına göre, verilen kararın tenfiz değil, tanıma (5718 s. MÖHUK.md.58) niteliğinde olduğunun anlaşılmasına, yabancı mahkeme kararında, velayetin düzenlenmemesinin Türk kamu düzenine açıkça aykırılık oluşturmayacağına, zira tarafların velayetin düzenlenmesini sonradan da isteyebileceğine, hükmün bu konuda eksiklik taşımasının kamu düzenini zedelemediğine göre, yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA”

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 04.12.2017 tarih ve 2016/18674 E. , 2017/13800 K. Sayılı Kararı “ortak velayet, düzenlenmesinin, Türk kamu düzenine “açıkça” aykırı olduğunu ya da Türk toplumunun temel yapısı ve temel çıkarlarını ihlal ettiğini söylemek mümkün değildir.O halde yabancı mahkeme ilamının tanınmasına ilişkin diğer koşulların da (5718 s. MÖHUK m.58) oluştuğu ve tarafların ortak velayet konusunda çekişmelerinin bulunmadığı anlaşılmakla, mahkemece yabancı mahkeme kararının velayete ilişkin kısmının da tanınmasına karar verilecek yerde, isteğin Türk Kamu düzenine aykırı olduğu belirtilmek suretiyle, yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.”

Saygılarımızla

Eskişehir Avukat Oğuz Özdemir 

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu site sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, sitede yer alan bilgilendirmeler Türkiye Barolar Birliğinin ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Ceza Hukuku kategorisinde yer alıp, Ceza Hukuku Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.
Eskişehir Avukat ihtiyaçlarınız için bize ulaşarak hukuki sorunlarınız için destek alın. Avukat Eskişehir ve Çevre İllerde yaşayacağınız hukuki yardım ve ihtiyaçlarınızda, Eskişehir Avukat Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu olarak Eskişehir Avukat ekibiyle iletişime geçebilirsiniz.