Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır

Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır

Miras belgesi, veraset ya da veraset ilamı da denilmekte olup Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır sorunuza bu makalemizde cevap bulabileceksiniz. Miras belgesi miras bırakanın mirasçılarının yer aldığı belgedir. Mirasçılık belgesinde her bir mirasçının mirastan alacağı payın oranı da yer alır ancak taşınmaz veya banka hesap bilgileri gibi bilgilere yer verilmez. Mirasçılık belgesi mirasçıların sıfatlarını gösterir.

Mirasçılık belgesi, en genel anlamıyla mirasçılığın kanıtlanmasını sağlayan belgedir, miras bırakanın ölümüyle birlikte mirasçıların yasal haklarını kullanabilmeleri için ihtiyaç duyulan bir belgedir. Temel olarak kimlerin, hangi oranda mirasçı olduğunu gösterir.

Gerçek mirasçıların belirlendiği mirasçılık belgesi ile terekeden doğan haklar güvence altına alınır.
Mirasçılık belgesi ya da bir diğer adıyla veraset ilamı; miras bırakanın ölümü sonrasında terekenin nasıl ve hangi şartlar altında paylaşılacağına ilişkin düzenlenen belgedir. Ölen kişinin mirasçılarının kimler olduğunu gösteren bir belgedir.

Türk Medeni Kanunu 598. maddesinde açık biçimde mirasçılık belgesinin içeriği hakkında düzenleme yapılmıştır. Kişinin ölümünün ardından sahip olduğu mal varlığı ve borçlar yasal olarak mirasçılarına geçer. Mirasçıların tapu dairesi, banka, mahkeme ve benzeri ilgili makamlarda işlem yapabilmesi için mirasçılık belgesine ihtiyaçları olacaktır.

Mirasçılık belgesi, ilgili kanunda yapılan düzenleme sayesinde sadece sulh hukuk mahkemelerince değil, aynı zamanda noterler tarafından da alınabilir. Noterler bazı durumda mirasçılık belgesi düzenleyemezler. Mirasçılığın ve altsoy ilişkisinin kanıtlanamadığı bazı hallerde noterlerden mirasçılık belgesinin alınması mümkün olmayabilir.

Bu hallerde mirasçılık belgesi düzenleme yetkisi yalnızca Sulh Hukuk Mahkemelerine aittir:

• Nüfus kayıtları yeterince açık değilse,
• Yasal mirasçılık veya soybağı belirlenemiyorsa,
• Vasiyetname düzenlenmişse,
• Mirasçılık belgesi talebinde bulunan kişinin yabancı olması halinde.

Mirasçıların miras paylarının belirlendiği bu belge, miras bırakanın ölümü sonucunda verilir. Dolayısıyla mirasçılık belgesinin alınabilmesindeki ilk şart miras bırakanın, yani murisin vefatıdır.

Yasal mirasçılar ve atanmış mirasçı veraset ilamı talebinde bulunabilir. Ayrıca mirastan çıkartılma, mirasın reddi, mirastan yoksunluk, mirastan feragat gibi durumlarda da mirasçılık belgesi talep edilebilir. Mirasçılık belgesi almak için herhangi bir notere veya sulh hukuk mahkemesine başvurabilirsiniz.

Mirasçılık belgesinde miras bırakan kişinin adı soyadı, kimlik numarası, doğum tarihi ve ölüm tarihi yer alır. Ölen kişinin geride kalan mirasçılarının kimler olduğu ve miras paylarının miktarı yazar. Mirasçılık belgesinde miras bırakanın malvarlığına ilişkin bilgiler yer almaz. Miras bırakanın geride bıraktığı mal varlığını öğrenmek için tereke tespit davası açmanız gerekmektedir.

Ölen kişinin hiçbir mal varlığı olmasa, yüklü miktarda borcu da olsa mirasçılık belgesi düzenlenir. Bu belgede mirasçıların kimler olduğu ve hangi mirasçının ne oranda pay alacağı da yer alır. Mirasçılık belgesi düzenlenmesi için miras bırakanın mal varlığının olması gerekmez.

6100 sayılı HMK. md. 384’e göre kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, çekişmesiz yargı işlerinde yetkili mahkeme, talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesidir. Bu konuda kesin yetki kuralı bulunmamakta olup, Türkiye’nin her yerinden mirasçılık belgesi almak için o yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesine başvurmak mümkündür.

Ayrıca ülkemizde bulunan taşınmazlar üzerindeki ayni haklara ilişkin kesin yetki kuralı geçerlidir ve taşınmazın bulunduğu yer hukuk mahkemesi yetkilidir. Bu taşınmazlar hakkında verilecek bir mirasçılık belgesinin de tanıma ve tenfiz ile taşınmazlar üzerindeki ayni hakka dair sonuç doğurması mümkün olmaz.

Mirasçılık belgesi, TMK. md. 7 kapsamında resmî bir belge niteliğindedir ve mirasçılık belgesi aksi ispat edilinceye kadar geçerlidir. Mirasçılık belgesi, mirasçılık sıfatının olduğuna dair karine teşkil eder ancak ilam niteliğinde olmadığı kabul edilmektedir.

Mirasçılık belgesi Sulh Hukuk Mahkemesinden talep edildiğinde, tek bir mirasçı veya birkaç mirasçı tarafından hasım göstermeksizin açılan bir dava ile alınır. Mahkemece veya Noterlerce re’sen değil, talep zerine düzenlenebilir. Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır gibi sorularınız için Eskişehir miras avukatı ekibimizden bilgi alabilirsiniz.

Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır, Kimler Alır

1-)Yasal Mirasçılar

Yasal mirasçılık, miras bırakanın iradesine bağlı olmayan ve miras bırakanın ölümü ile doğrudan kanundan kaynaklanan mirasçılıktır. Buna göre yasal mirasçılar; kan hısımları, sağ kalan eş, evlatlık ve devlettir.

• Kan Hısımları
• Sağ Kalan Eş
• Evlatlık ve Alt Soyu
• Devlet

2-)Atanmış Mirasçılar

Mirasbırakanın ölüme bağlı tasarruf işlemi ile bir kimseyi mirasçı olarak belirlemesine atanmış mirasçılık adı verilir. Yasal mirasçılar gibi atanmış mirasçılar da mirasbırakanın külli halefidir. TMK m.598/2. Maddesine göre atanmış mirasçıların mirasçılık belgesi talebinde bulunabilmeleri için mirasçılar veya başka vasiyet alacaklıların bu tasarruflara kendilerine tebliğinden itibaren bir aylık süre içerisinde itirazın etmemiş olması gerekmektedir. Yani bir aylık süre atanmış mirasçının, mirastan hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten itibaren başlar.

Ayrıca TMK.598/2 ‘ye göre atanmış mirasçı tarafından talep edilecek mirasçılık belgesinde sulh hukuk mahkemesi görevlidir. Noterlerin mirasçılık belgesi verme yetkisi yoktur. Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır gibi sorularınız için Eskişehir hukuk bürolarından bilgi alabilirsiniz.

3-)Vasiyet Alacaklıları

Miras bırakan, ölüme bağlı tasarrufla belirli bir malı belirli bir kimseye bırakması durumunda o kimse vasiyet alacaklısı haline gelmektedir. Kazandırmada bulunan kimseye vasiyet alacaklısı denir. Atanmış mirasçının aksine vasiyet alacaklıları miras bırakanın cüzi halefidir. Yani terekenin borçlarından kişisel sorumlulukları bulunmamaktadır. TMK m.598/2’de vasiyet alacaklısının da durumunu gösterir bir belge verileceği düzenlenmiştir.

4-) Mirasbırakanın Alacaklıları

Mirasbırakanın alacaklıları, icra müdürlüğünce veya mahkeme tarafından verilen yetki ile mirasçılık belgesi talep edebilirler. Yetki belgesi ile alınan mirasçılık belgesi, alacaklının tereke üzerindeki haklarını teminat altına alma fonksiyonu bulunmaktadır.

5-)Tapu Müdürlüğü

Miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren en geç iki yıl içinde tapu sicilinde intikalin gerçekleşmemesi durumunda tapu müdürlüğünden, mirasçılık belgesi düzenlenmesi için yargıya başvurulabileceği düzenlenmiştir. Bu düzenleme ile tapu müdürlüğünde işlerin sürüncemede kalmaması amaçlanmıştır.

Mirasçılık Belgesi Talep Etme Şartları

• Miras bırakanın ölmüş veya gaipliğine karar verilmiş olması
• Sağ olmak, ehil olmak ve mirastan yoksun olmamak
• Terekede hak sahibi olan tüm mirasçıların bilinmesi
• Mirasçı atamaya veya vasiyete ilişkin ölüme bağlı tasarrufun bildirilmesinden itibaren bir ay içinde ilgililerden itiraz hakkı olanların itiraz etmemesi

Mirasçılık Belgesi Verebilecek Makamlar

1-)Sulh Hukuk Mahkemesi

Türk Medeni Kanunu’nun 581. Maddesine göre başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh hukuk mahkemesi tarafından mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.

Mirasçılık belgesi verilmesi yukarıda belirtildiği üzere çekişmesiz yargı işlerindendir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 383. Maddesine göre sulh hukuk mahkemeleri çekişmesiz yargı işlerinde aksine bir düzenleme olmadıkça görevlidir. Mirasçılık belgesi taleplerinde, kanunda aksine bir düzenleme bulunmadığı için görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir.

Çekişmesiz yargı işlerinde yetkili mahkeme ise talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesidir. Yetkili mahkeme için kesin yetki kuralı bulunmamaktadır. Türkiye Cumhuriyeti sınırlarında olan her yerdeki sulh hukuk mahkemesinden mirasçılık belgesi talep edilebilir. Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır sorusuna Sulh Hukuk Mahkemesinden alınır cevabı verebiliriz.

2-)Noter

Türk Medeni Kanunu ve Noterlik Kanunu’nda yapılan değişiklikle noterler de mirasçılık belgesi düzenlemeye yetkili hale getirilmiştir. Ancak mirasçılık belgesini talep etme yetkisi olan tüm ilgililerin mahkemeye başvurabilmesi mümkün iken; noterlere başvuru imkânı yalnız yasal mirasçılar ile sınırlandırılmıştır. Türkiye’deki herhangi bir noterlikçe şartları varsa mirasçılık belgesi talep edilebilir.

Ayrıca Noterlik Kanunu m.71B/3’e göre mirasçılık belgesinin yabancılar tarafından talep edilmesi halinde mirasçılık belgesinin noterler tarafından verilemeyeceği düzenlenmiştir. Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır sorusuna noterlerden mirasçılık belgesi alınabilir diye cevap verebiliriz. Mirasçılık belgesi ve miras davası ile ilgili sorularınız için Eskişehir miras avukatından bilgi alabilirsiniz.

3-)Kadastro Mahkemesi

Kadastro Kanunu’nun 25. Maddesine göre kadastro mahkemesi, kadastro veya kadastro ile ilgili verasete ait uyuşmazlıkları çözümleyebileceği gibi, talep üzerine mirasçılık belgesi de verebilir. Bu durum kadastro ile ilgili olma şartına bağlanmıştır.

Mirasçılık Sıfatını Yitirenlerin Durumu

Mirasçılıktan çıkarma, mirasbırakanın saklı pay mirasçısını mirastan uzaklaştırmasını sağlayan ölüme bağlı tasarruftur. Bu durumda mirasçı, mirasçılık sıfatını kaybeder. Mirasçılıktan çıkarma salt kişisel etkilidir ve yalnızca çıkarılan kişi için sonuç doğurur. Çıkarılanın payı kendi altsoyuna, eğer altsoyu yoksa onun payı sıradaki yasal mirasçıya kalır.

Mirasçılıktan çıkarma halinde, çıkarılan tarafından mirasçılık belgesi talep edilebilecektir. Yargıtay kararlarında mirasçılıktan çıkarmanın, mirasçılık belgesi talep etmeye engel olmadığı, ancak mirasçılık belgesinde çıkarmanın hukuki sonuçları bakımından terekenin paylaştırılması sırasında gözetilmesi gerektiğinin yazılmasının gerektiği ifade edilmiştir.

Mirastan yoksunluk, miras bırakanın bir irade tasarrufunda bulunmasına gerek olmaksızın kanunda yazılı nedenlerin varlığı halinde kendiliğinden hüküm ifade eden kişinin mirasçılık sıfatını kaybetmesine neden olan bir kavramdır.

Mirastan yoksunluk da sadece yoksun olanı etkilemekte olup yoksun olan kişi mirasçılık sıfatını kaybedecektir. Mirastan yoksun olanın altsoyu mirasbırakandan önce ölen kimsenin altsoyu gibi mirasçı olmaktadır. Mirastan yoksun olan kişinin veya altsoyunun mirasçılık belgesi talep etmesinde engel bir durum yoktur. Ancak mirasçılık belgesinde mirastan yoksun olan kişiye mirasçılık sıfatı ve pay verilmeyecektir. Yargıtay kararında mirastan yoksunluğun hukuki sonuçlarının terekenin paylaşımı sırasında gözetilmesi gerektiğine işaret edilmiştir.

Mirasın reddi, kanuni veya atanmış mirasçının kendilerine geçmiş olan mirası kabul etmemek hususundaki irade beyanlarıdır. Mirasın reddine ilişkin düzenleme MK m.609 (gerçek red) ve MK m.605/2 (hükmen red) ‘de yapılmıştır. Mirasın reddi, reddedenin miras bırakanın haklarına külli halef olmasını engellemektedir. Türk Medeni Kanunu’nun 611.maddesi göre yasal mirasçılardan biri mirası reddettiği takdirde, reddenin miras payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi, diğer hak sahiplerine geçmektedir.

Mirasçılık Belgesinin İptali

Mirasçılık belgesi aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir. Mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin hükümler maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmediğinden bu belgenin gerçeğe aykırı olduğu iddiasıyla düzeltilmesi veya iptali istenebilir. Hukuki yararı olan tüm ilgililer bu istemde bulunabilmekte olup davanın belgede gözüken tüm mirasçılara yöneltilmesi gerekmektedir.

Mirasçılık belgesinin iptali davası çekişmeli yargılama usulüne göre yürütülür. Bu nedenle verilecek karar kesin hüküm olacaktır. Asliye hukuk mahkemesi görevlidir ve dava her zaman açılabilir. Yetki bakımından ise kesin yetki söz konusu olmayıp mirasçıların her birinin oturduğu yer asliye hukuk mahkemesi yetkilidir. Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır gibi miras hukuku ile ilgili sorularınız için Eskişehir miras avukatına ulaşabilirsiniz.

Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır

Saygılarımızla
Avukat Oğuz Özdemir Hukuk ve Danışmanlık Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda Hukuk Bülteni kategorisinde yer alıp, Hukuk Bülteni Avukatı tarafından hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için büromuzla veya avukat bir meslektaşımız ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. İletişim için tıklayınız.

Bu internet sitesindeki her türlü bilgi Eskişehir Barosuna kayıtlı Oğuz Özdemir Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır. Bu Makale Eskişehir Hukuk Bülteni Avukatı Oğuz Özdemir tarafından onaylandı!